Бөйөк Еңеүҙе ҡаршылап

Тупһаны атлап сыҡҡан кеүек был ғүмер...
 

Мин иҫ белгәндән алып, әсәйемдең, атайымдың, өләсәйемдең уфтана-уфтана шул ҡәһәрле һуғыш михнәттәрен һөйләгәнен ишетеп үҫтем. Ҡартатайым – әсәйемдең атаһы Шәрифйән Рысҡужа улы Ярҡынбаев – һуғышҡа 1942 йылда китә, 1946 йылдың октябрендә генә әйләнеп ҡайта. Алған яраларынан яфаланып, 1972 йылда донъя ҡуя. Атайым Бәғәҙәт Юнысбаев һуғышта булмаһа ла, ағаһының яуҙан әйләнеп ҡайтмауына, һуғыш арҡаһында белем ала алмауына йыш зарланды.

Әсәйем Сәрүәр Юнысбаева ошо көндәрҙә 80 йәшлек юбилейын билдәләйәсәк. Ул, күҙ теймәһен, әле лә аш-һыуға оҫта, йүнсел, егәрле. Уның тормош хәтирәләрен гәзит уҡыусыларға еткерергә теләйем.
“Киске уйындарға, һабантуйҙарға Юлыҡ йәштәренә йөрөй торғайныҡ. Ҡайта һалып, күлдәк алмаштырып, эшкә йүгерәбеҙ. Өс ҡыҙ – Мәүлихә, Хәсибә һәм мин – бесән күбәләй торғайныҡ. Кәбән осона мине мендерә инеләр. Уны ослап бөткәс, Әбүбәкер еҙнәй Барлыбаев: “Сәрүәрҙе йырлатмайынса төшөрмәгеҙ”, – ти торғайны, мин «Сәлимәкәй»ҙе йырлайым, шунан төшөрөп алалар. “Уҡыуың яҡшы – дауам ит”, – тиһәләр ҙә, атайым фронтҡа киткәс, уҡып булманы. Ике ҡустымды ҡарай торғайным. Күршеләргә иҙән йыуып, икмәк, ҡатыҡ алам да, үҙем ашамай, уларға алып ҡайтам. Кәфиә еңгәй күреп ҡала ла : “Үҙең аша, ҡороғор, уларға алып ҡайтма”, – тип әрләй. Кешегә әйтеремде эсемдә һаҡлап йөрөмәнем, ғәйбәт һөйләмәнем. Сөнки ғәйбәт һөйләү – кеше итен ашауға тиң. Тупһаны атлап сыҡҡан һымаҡ ҡына был ғүмер...”
Аллаға шөкөр, атайым-әсәйем бик уңған, заманының шәп кешеләре булған. Донъя ҡыуып, байлыҡ йыйып ултырмаған минең атайым, ә килгән һәр бер кешегә ярҙам итеп ебәрер булды. Ул: “Сәрүәр, һин үлмә, әсәле бала етем булмай”, – ти торғайны. Хәҙер уйлайым да, етемлек, әсәһеҙлек үҙәгенә үткәнгә әйткәндер инде. Әсәйем дә, атайымдың әсәһе булмағас, “йәлләнем, шуға кейәүгә сыҡтым” ти торғайны. Бесән күбәләп кәбән һалыумы, үгеҙ көтөп мал ҡараумы, һарыҡ бәрәсләтеү, кәзә көтөп уның дебетен тарау һәм башҡалар – барыһы ла  әсәйемдең иңенән үтә. Һуңғы йылдарҙа дауаханала санитарка, ашнаҡсы, магазинда йыйыштырыусы, бесән мәле булһа – ашнаҡсы булып эшләй. Уңған, 10 йәшенән хеҙмәт юлын башлаған әсәйемә матур тормошом өсөн рәхмәт әйтеп, оҙон ғүмер теләйем.

Шәһиҙә ЮНЫСБАЕВА.
Йомаш ауылы.
Һүрәттә:  С. Юнысбаева, Б. Юнысбаев.