29 июн. 2012 г.

Яңылыҡтар

40 ҡурайсы ҡатнашасаҡ

30 июндә Көйөргәҙе районында үтәсәк республика ҡурайсылар йыйынында беҙҙең райондан Ирек Мырҙаев етәкселегендә Ғ.Сөләймәнов исемендәге ҡурайсылар ансамбле ҡатнашасаҡ.
Йәш таланттар концерт ҡуя
Йәштәрсә йыр-бейеүҙәрҙе тамаша ҡылырға теләүселәр 6 июлдә халыҡ ижады үҙәгенә –“Экзотик” бейеү студияһының һәм  йәш таланттарҙың сығыштарын ҡарарға рәхим итһен!
 

Эпосҡа арнала

26 июндә Сибай янында урынлашҡан “Юлдаш” лагеры үҙенә “Урал батыр” эпосын һөйләүселәрҙе йыйҙы. 14-се йыл үткәрелгән ижади бәйгегә республика ҡала-райондарынан 60 команда килде. Улар өс көн дауамында 4 меңдән ашыу юлдан торған эпосты яттан һөйләү менән бер рәттән Башҡортостан тарихын белеүҙә ярышасаҡ. Ҡатнашыусылар тәүҙә үҙҙәрендә район һәм зона турҙарында еңеү яулаған, жюри составына республикала билдәле фольклорсылар йыйылған.
 

Агитбригадалар сығышы

Ауыл хужалығы эшсәндәрен йырлы-моңло сәләм менән ял иттереү маҡсатында халыҡ ижады үҙәге тарафынан агитбригадалар үҙ эшен башлай. Артистар мал аҙығы әҙерләүселәр, һауынсылар янына барып сығыш яһаясаҡ. Ошо көндәрҙә улар “Аҡморон” һәм “Таналыҡ” АХК-ларына сығасаҡ.
 

Һыу буласаҡ

Үткән быуаттың 70-се йылдарында һалынған һыу торбалары сафтан сығыу сәбәпле, һыу мәсьәләһе Түбә ауылы халҡын иң борсоған проблема булып тора. Шулай ҙа был тәңгәлдә байтаҡ эштәр башҡарыла. Йәмғеһе 4601 м тәшкил иткән үткәргес йыл да өлөшләтә ремонтлана. Әлеге ваҡытта Илшат Йәнбәков етәкләгән “СтройМонтажСервис” ойошмаһы тарафынан Түбәлә 520 метрҙа иҫкергән торбалар замансаға – полипропилен торбаларға алмаштырыла.
 

Футболға рәхим ит!

Киләһе аҙнала “Труд” стадионы үҙенә спортсыларҙы һәм көйәрмәндәрҙе йыясаҡ. Бында хакимиәт башлығы кубогына футбол буйынса район беренселеге уҙғарыласаҡ.

Хроника

Башҡортостан Республикаһының Ветеринария идаралығы  бойороғона ярашлы Баймаҡ районы һәм ҡалаһының ветеринария станцияһы ДБУ-һы начальнигы итеп Наил Раил улы Ғәлимйәнов тәғәйенләнде.
Баймаҡ районы һәм ҡалаһының ветеринария станцияһы ДБУ-һы начальнигы булып эшләгән Арыҫлан Айҙар улы Иҫәнов шул уҡ учреждениела икенсе эшкә күсерелде.

Эш сәфәрҙәре

Төҙөлөшкә – насар баһа 


Башҡортостан Республикаһының Төҙөлөш һәм архитектура буйынса дәүләт комитеты рәйесе урынбаҫары Николай Алексеевич Гавва Баймаҡ районы һәм ҡалаһында барған төҙөлөш эштәре барышы менән танышып, шундай баһа бирҙе.

Төбәкте үҫтереү программаһы

Башлыҡтар – уҡыу семинарында


Шишәмбелә Баймаҡ, Бөрйән, Ейәнсура, Йылайыр, Учалы, Хәйбулла, Әбйәлил райондарының ауыл биләмәләре башлыҡтары менән ауыл хужалығы ҡулланыусылар кооперативтарын ойоштороу буйынса уҡыу семинары ойошторолдо. 

“Йәшел ураҡ” көндәлеге

Районда кисәге көнгә 2784 гектар үлән сабылған (планға ҡарата 12%), 228,3 тонна бесән әҙерләнгән. Сенаж иһә 2732 тонна һалынған.

Шәжәрә байрамы

Әмин батыр ырыуҙаштарын йыйҙы

Әмин батырға – стела


23 июндә Әмин ауылында Шәжәрә байрамы уҙҙы. Тамырҙары менән ошо ергә береккән, тәү тапҡыр донъяға ауаз һалған, тәпәй баҫҡан изге төйәк үҙенең балаларын, ҡан-ҡәрҙәштәрен бергә тупланы. Алыҫ араларҙы яҡынайтып, республиканың, Рәсәйҙең төрлө киңлектәренән әминдәр ҡайтып төштө.

Хәтер

Мөхәббәткә ваҡыт һынау түгел...


Һәр дәүләттең, йәмғиәттең нигеҙе – татыу ғаилә. Никахтың ныҡлығы парҙарҙың бер-береһен ихтирам итеүенә, терәк-таяныс була белеүенә, ышанысына һәм мөхәббәтенә бәйле. Ошо матур хис-тойғоларҙың барыһы ла беҙҙең ғаиләгә хас булды.
Мин – ябай ауыл малайы – тормоштан бик уңдым. Сөнки Әминә Әхмәҙулла ҡыҙы менән ярты быуаттан ашыу таныш булдым һәм 46 йыл бергә йәшәү бәхетенә ирештем.

Һорау – яуап


Пландан тыш тикшереү Ниндәй осраҡта контроль органдар тарафынан пландан тыш тикшереүҙәр үткәрелә?
Һорауға район прокуроры ярҙамсыһы Е.А. Михайлов яуап бирә:
– 2008 йылда ҡабул ителгән 294-се федераль Закон буйынса, юридик берәмектәрҙе, шәхси эшҡыуарҙарҙы дәүләт контроленә ярашлы, алдан ҡабул ителгән план буйынса тикшерәләр. Шул уҡ ваҡытта иҫкәртеү яһалып та, хоҡуҡ боҙоуҙар тәғәйенләнгән көнгә хәл ителмәһә, кешеләрҙең ғүмере һәм һаулығы өсөн ниндәйҙер хәүеф янаһа, тәбиғәт бысратылһа һ.б. шундай киҫкен хәл килеп тыуһа, шулай уҡ Рәсәй Федерацияһы Президенты Указы буйынса тикшереүҙәр пландан тыш үткәрелә. Унан тыш янғын хәүефһеҙлеге ҡағиҙәләрен күҙәтеү өсөн алдан иҫкәртелмәгән тикшереүҙәр булыуы ихтимал.

Йылы һүҙ – йән аҙығы

Матур кеше матур бар яҡтан


Хөснә Әнүәр ҡыҙы Рыҫбаева 1947 йылдың май айында Баймаҡ районының Ғәҙелбай ауылында тыуған. Ата-әсәһе уны матур итеп тәрбиәләп үҫтерә. Ҡыҙ бик теремек була. 1965 йылда Беренсе Этҡол урта мәктәбен уңышлы тамамлай. Һәләтле ҡыҙҙы шул йылда уҡ Шүлкә башланғыс мәктәбенә уҡытыусы итеп эшкә ебәрәләр. 

Яңы китап сыҡты

Муллаҡай шәхесе тураһында


Ислам тарихы менән ҡыҙыҡһыныусыларҙы һөйөндөрөп тағы бер китап донъя күрҙе. Шәйех Ғ.Сәиди исемендәге мәсеттең имам-хатибы Ғариф хажи Ғабдрахмандың “Муллаҡай шәйехе Ғабдулла ишан” тип аталған ғилми йыйынтығы Рәсәй Ислам университетының Ғалимдар советы ҡарары менән баҫылған. Унда шәйехтең тормош юлы, ҡыҙыҡлы сюжеттар һүрәтләнә, яңы яҙма сығанаҡтар менән Остазды үҙ күҙҙәре менән күреүселәрҙең һөйләгәндәре лә  индерелгән.
 

Уҙамандарға ҡәҙер һәм хөрмәт

Ир-егеттең йәшен һанамайҙар...

Йырҙағы ошо юлдарҙы ишеткән һайын тәрән юҡһыныу, һағыш-һағыныуҙар һәм оло хөрмәт менән атайымды күҙ алдыма килтерәм. Күңеле моңға тулған, йыр яратҡан атайымдың күкрәк тауышы менән һалмаҡ ҡына итеп:
Төйәләҫкәй буйы бигерәк йәмле,
Аҡ тирмәләр ҡороп та йәйләргә, –
тип йырлағаны бөгөнгөләй хәтеремдә.
 
Эйе, йәмле Төйәләҫ буйҙарына кемдәр генә һоҡланмаған да, кемдәр генә төйәк итмәгән уны. Бынан тап 200 йыл элек Муллаҡай ауылынан ете ғаилә шул йылға буйында утар ҡора. Ауылға старшина ярҙамсыһы Басай Исмәғилевтең исеме бирелә. Ауылыбыҙға нигеҙ һалыусы Басай Исмәғилевтең бүләсәре Фатима Басаеваның ейәне, тыуған ерен өҙөлөп яратҡан, кешелекле, кеселеклеге менән тирә-яҡта абруй ҡаҙанған ысын ир-егет, атайым Ришат Нурғәле улы Фәтхуллин тураһында булыр әйтер һүҙем.

27 июн. 2012 г.

Яңылыҡтар

Дуҫлыҡ эстафетаһы

27 июндә “Граф күле” лагерында “Дуҫлыҡ эстафетаһы” акцияһы үтәсәк. Был сара милләт-ара татыулыҡҡа арналған. Ул 20 майҙа республика буйынса старт алғайны. Баймаҡтар эстафетаны әбйәлилдәргә тапшырасаҡ. Йәштәр араһында барған был үҙенсәлекле сараның символы ҡурай тажы булыуы айырыуса әһәмиәткә лайыҡ. Кисә райондың йәштәр комитеты белгестәре акцияға әҙерләнеп, лагерҙа “Алло, беҙ таланттар эҙләйбеҙ” кисәһен үткәрҙе.

Фажиғәләр булмаһын өсөн

ЮХХДИ хеҙмәткәрҙәре юл ҡағиҙәләрен боҙған водителдәрҙең күбәйеүе тураһында хәбәр итә. Айырыуса, руль артына иҫерек ултырыусылар йышайған. Ошо айҙа ғына 20 юл-транспорт хәл-ваҡиғаһы теркәлгән. Бер авария мәлендә 4 кеше һәләк булған, икәүһе дауаханаға килтерелгән. ЮХХДИ хеҙмәткәрҙәре халыҡҡа мөрәжәғәт итеп, руль артына эскән килеш ултырыу енәйәт икәнлеген, шулай уҡ тиҙлекте арттырыу, юл ҡағиҙәләрен һанға һуҡмау ҡурҡыныс эҙемтәләргә килтереүе тураһында иҫкәртә.

Таҡтаташ асыласаҡ

30 июндә Басай ауылына 200 йыл тулыу айҡанлы,  “Һаумыһығыҙ, ауылдаштар!” байрамы үткәреләсәк. Ундағы саралар араһында Басай мәктәбенең тәүге директоры Ришат Нурғәле улы Фәтхуллинға арналған таҡтаташ асыу планға индерелгән.

Миҙалсы-2012

Тормош үрендәге тәүге оло еңеү


– Күптәрегеҙҙең ата-әсәләрен, үҙегеҙҙе беләм – шуныһы ҡыуаныслы, – тип башланы телмәрен хакимиәт башлығы Илшат Ситдыҡов. – Һеҙ үҙ тормошоғоҙҙа иң ҙур еңеүгә өлгәштегеҙ – уҡыуҙағы уңыштарығыҙ өсөн алтын һәм көмөш миҙалдарға эйә булдығыҙ. Һеҙ быға лайыҡлы. Шуны белегеҙ: тормош көрәштән тора. Әгәр яҡшы йәшәгең килһә, һәр ваҡыт тырышырға, көрәшергә, еңергә кәрәк. Һеҙҙең бөгөнгө еңеүегеҙҙә уҡытыусыларығыҙҙың, ата-әсәләрегеҙҙең, туғандарығыҙҙың әллә күпме көсө һалынған. Уларҙың барыһына ла бик ҙур рәхмәт! Алдағы тормош имтихандарын да уңышлы тапшырып, районыбыҙҙың ғорурлығы булыуығыҙҙы теләйем!

Тантаналар

Академик М.Н. Иҫәнбаев

премияһын тапшырҙы


Тыуған төйәген онотмаған, уның тураһында хәстәрлек күргән шәхестәр һәр саҡ һоҡланыу һәм ғорурлыҡ тойғолары уята. Билдәле профессор, академик М.Н. Иҫәнбаев 23 июндә II Этҡол мәктәбенең 11-се һәм 9-сы сығарылыш класс уҡыусылары менән осрашып, үҙенең бүләктәрен һәм премияһын тапшырҙы.

Һайлау – 2012

Праймериз үтәсәк


Ағымдағы йылдың октябрь айында муниципаль район Советына депутаттар һайланасаҡ. Был мөһим сара айҡанлы махсус план ҡабул ителгән һәм шуға ярашлы әҙерлек эштәре алып барыла.

Ауыл хужалығы

“Йәшел ураҡ” көндәлеге

Райондың ауыл хужалығы предприятиеларында мал аҙығы әҙерләү дауам итә. Ҡатмарлы шарттарға ҡарамаҫтан, хужалыҡтар бар көсөн бесән һәм йәшел масса туплауға йүнәлтә. Кисәге көнгә 2003 гектарҙа үлән сабылған (планға ҡарата 9%), 184 тонна бесән әҙерләнгән. Сенаж иһә 2601 тонна һалынған.
 

Сәнәғәт

«Зәңгәр яғыулыҡ» кәрәкме?


Баймаҡта газ селтәрен төҙөү дауам итә, ләкин был тәңгәлдә проблемалар ҙа бихисап, эшләнәһе эштәр ҙә байтаҡ. Халыҡ ни өсөндөр һорап, үтенеп алған “зәңгәр яғыулыҡ” менән файҙаланырға ашыҡмай. Сәбәптәре нимәлә? Ошо мәсьәләгә асыҡлыҡ индереүҙе һорап, тейешле органдарға мөрәжәғәт иттек.

Коррупцияға ҡаршы

Закон үтәлергә тейеш


Баймаҡ районы прокуратураһы коррупцияға ҡаршы ниндәй эштәр алып барылыуын тикшерҙе. Уның барышында туғыҙ ауыл биләмәһендә закондың үтәлмәүе – был енәйәткә ҡаршы эш планы төҙөлмәүе асыҡланды.
 

26 июнь—Бөтә донъя наркоманияға ҡаршы көрәш көнө

Мәк сәскәһенең күҙ йәштәрен эсһәң...


Бер мәртәбә мәк сәскәһенең күҙ йәштәрен тәмләп ҡараған кеше ғүмер буйы илар... Был һүҙҙәр наркотик ҡул-ланыусылар һәм уларҙың ата-әсә-ләренә бик яҡшы таныш. Хәҙерге ваҡытта “илебеҙҙә наркомандарҙың артыуы туҡтап ҡалды” тигән белдереүҙәр ишетелһә лә, үлемесле ағыуҙы хатта 6 йәштән дә ҡулланыусыларҙың булыуы өмөттө һүндереп ҡуйғандай була.
Республикабыҙҙа 5444 наркомания менән ауырыған һәм 2736 наркотик ҡулланыусы теркәлгән. Әммә Башҡортостан наркокон-троль хеҙмәткәрҙәре әйтеүенсә, ысынбарлыҡта уларҙың һаны 80 меңгә етеүе ихтимал.

Халыҡ иғтибарына

Теркәү ваҡыты ҡыҫҡарҙы


Күсемһеҙ милеккә һәм уның менән алыш-биреш итеүгә хоҡуҡтарҙы дәүләт теркәүе буйынса дәүләт функцияларын үтәү сифатын яҡшыртыу, мәғлүмәттәрҙе асыҡ итеү һәм ғариза биреүселәр өсөн уңайлы шарттар булдырыу маҡсатында Башҡортостан Республикаһы буйынса Росреестр идаралығы күсемһеҙ милекте һәм уның менән алыш-биреш итеүҙе дәүләт теркәүе ваҡытын яҡынса ике тапҡырға ҡыҫҡартты. 

Мәҙәниәт

Һөнәренә ғашиҡтарға кәртә юҡ


Шундай һөнәр эйәләре бар: икмәк тә бешермәй, һыйыр ҙа һаумай, ҡымыҙ ҙа бешмәй, ә туҡландыра – рухи яҡтан туҡландыра. Ул – мәҙәниәт хеҙмәткәре, йәғни мәҙәниәткә тоғро хеҙмәт итеүселәр һөнәре. Ҡасандыр берәүҙең “мәҙәниәт көтөп торор” тигән ҡарашы хәҙер ҙә ҡайһы саҡта сағылыш табып ҡуя, әммә был һөнәр эйәләренең эшмәкәрлегенән тыш йәмғиәтебеҙҙең йәшәйешен, рухиәтен күҙ алдына килтереүе лә мөмкин түгел.
Илсиә Рәшит ҡыҙы Хәсәнова халыҡҡа нур, яҡтылыҡ һәм йылылыҡ өләшеүсе, көндө-төндө айырмай һәр ваҡыт алғы һыҙыҡҡа әйҙәүсе был матур һөнәргә 13 йыл ғүмерен бағышлаған. Ғүмәр ауылында йәшәһә лә, Ярат мәҙәниәт   йортонда емертеп эшләй. Ғүмер юлдашы     Артур Хәсәнов менән 3 бала үҫтерәләр.
Илсиәне лайыҡлы еңеүе менән ысын күңелдән ҡотлайбыҙ!

Күңел хәтирәләре

Ҡырҡ йыл да үткән икән...


Уҙған быуаттың 60-90-сы йылдарында районда шахмат буйынса команда ярыштары йыш үтә торғайны. “Сибай” совхозы, Иҫке Сибай урта мәктәбе уҡытыусы-лары, уҡыусылары чемпион була йәиһә призлы урындарҙы ала ине. Хәҙер команда ярыштары әллә ни үтеп бармай, шикелле.

Афарин!

Һинән беҙгә шул кәрәк!

 Яҡташыбыҙ Рәзилә Ырыҫҡужина ҡулына икенсе китабын алды
 

Иҫләйһегеҙме, күптән түгел “Һәнәк” журналы хеҙмәткәре, Йәнйегет ауылы ҡыҙы Рәзилә Ырыҫҡужинаның тәүге китабы баҫылды, тигән һөйөнөс менән уртаҡлашҡайныҡ?  Райондаштарыбыҙҙың шәплеген дәлилләүсе тағы бер миҫал – йыл да үтмәне, уның “Минән һеҙгә ней кәрәк?” тигән икенсе йыйынтығы донъя күрҙе. Бына шундай һәләтле, уңған ул Рәзиләбеҙ. Туптай ике малай тәрбиәләүенә ҡарамаҫтан, илһамланып ижад итеүҙән туҡтамай. Афарин!  

Хаттарҙан юлдар

Миңә майҙа Баймаҡ үҙәк ҡала дауаханаһының хирургия бүлегендә дауаланырға тура килде. Был бүлекте үҙ эшенең оҫтаһы Илдар Ғимаҙи улы Хәсәнов етәкләй. Шулай уҡ хирург Айбулат Тимербулат улы Иманов һәм Илфат Мансур улы Мөхәмәтйәров бурысына бик яуаплы ҡарай. Пост, процедура, дежур медсестралар Айгөл     Теүәлбаева, Флорида Лебедь, Елена Пустыльникова, Дилара  Теләүбирҙина, Зәлиә Теләүсина, Гөлсинә Әминева, ашнаҡсылар, санитаркалар дарыу менән генә түгел, ә үҙҙәренең мөләйем йөҙҙәре, татлы һүҙҙәре, тәмле аштары менән дә дауалайҙар. Барыһына ла бәхет теләп, оло рәхмәтемде белдерәм. Һәр саҡ шулай көләс йөҙлө, оло йөрәкле, кешелекле һәм кеселекле булып ҡалығыҙ.

Ихтирам менән, 1-се палатала дауаланыусылар исеменән –  Сәфәрғәле Йәрмуллин.
Ишмөхәмәт ауылы.


* * *
Хәҙер Баймаҡта бик ҙур  маҡтауға торошло медицина архивы бар. Бик яҡшы, тәртиптә тотолған шкафтарҙа ауырыуҙар тураһында бар мәғлүмәтте табып була. Архив менән Миңзәлә Ғибәҙәт ҡыҙы Ғүмәрова етәкселек итә. Ул Үрге    Яйыҡбай ауылы ҡыҙы. Баймаҡ үҙәк ҡала дауаханаһында 1977 йылдан эшләй. 21 йыл машзаводтың медпунктында медсестра булғандан һуң, архивта халыҡ өсөн бик тә кәрәкле эште уңышлы алып бара. Тик маҡтауға лайыҡ Миңзәлә Ғибәҙәт ҡыҙына киләсәктә уңыштар ғына юлдаш булыуын теләйем.

Абдулла ҠАШҠАРОВ,
һаулыҡ һаҡлау өлкәһе ветераны.
Баймаҡ ҡалаһы.


* * *
Беҙҙең Сосновка ауылы почтальоны Айһылыу Юнысбаева өс йыл эшләү дәүерендә үҙен өлгөр, тырыш, намыҫлы хеҙмәткәр итеп күрһәтте. Сөнки ул яңы килгән баҫмаларҙы – йәйме, ҡышҡы ҡыҫҡа көнмө – почта килгән көндө үк ҙур, әллә нисә урамлы Сосновка ауылына йүгереп йөрөп таратып сыға. Ә бит беҙҙә 130-ҙан ашыу ғаилә йәшәй. Айһылыу Дамир ҡыҙы заказлы хаттар, посылка, төрлө   квитанция, извещениеларҙы ла  ваҡытында тарата. Уларҙы бит гәзит араһына ҡыҫтырып ебәреп булмай, һәр береһен кешенең ҡулына тапшырырға кәрәк. Ай-һылыу Юнысбаева беҙҙән ун бер саҡрым алыҫлыҡта ятҡан күрше Октябрь ауылының да почталь-оны. Ошо өс йыл эшләүенең тәүге йылында ул унда йәйгеһен велосипед менән, ә ҡышҡыһын үткенсе машиналарға ултырып гәзит-журнал таратты. Айһылыу Дамир ҡыҙы эштә генә түгел, ғаиләһендә лә уңған. Тормош иптәше Рауил менән татыу йәшәйҙәр, ике ҡыҙ, бер ул үҫтерәләр. Хат ташыусыбыҙҙың эшенән бар ауыл халҡы ҡәнәғәт. Уға уңғанлығы өсөн оло рәхмәтебеҙҙе белдерәбеҙ.

Ғәлимйән СӘҒИТОВ.

24 июн. 2012 г.

Яңылыҡтар

    Эшҡыуарлыҡҡа – субсидия

    2012 йылда Баймаҡ районы муниципаль районында бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡты үҫтереү муниципаль программаһын тормошҡа ашырыу маҡсатында бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡ субъекттарына һәм инфраструктура ойошмаларына субсидия биреү өсөн документтар ҡабул итеү ойошторолғайны. Ошо шаршамбыла махсус комиссия тапшырылған ғариза һәм документтарҙы өйрәнеп, үҙ ҡарарын сығарҙы: быйыл биш эшҡыуар һәм крәҫтиән-фермер хужалығы 100 мең һум күләмендә субсидия аласаҡ.
    Ҡалған ғаризалар үҙ сиратын көтәсәк.

    Гүзәлиә – беренсе

    Башҡортостандың “Юлдаш” радиоһы республика буйынса Имен бала саҡ һәм ғаилә ҡиммәттәрен нығытыу йылына ҡарата уҡыусылар араһында иншалар конкурсы иғлан иткәйне. Бик күп хаттар араһынан һигеҙен генә һайлап алып, финалға сығаралар. Улар араһынан Баймаҡ ҡалаһы 1-се мәктәбенең 9-сы класс  уҡыусыһы Морапталова Гүзәлиәнең “Иман нурына сорналған ғаиләм” иншаһы беренсе урынға лайыҡ булды.

    Абитуриенттар иғтибарына

    Өфө урман техникумы Башҡортостан Республикаһы буйлап студенттарҙы күсмә ҡабул итеүҙәр ойоштора. Комиссия 29 июндә – Йылайыр, 30 июндә Бөрйән райондарында эшләйәсәк. Документтар Йылайыр районының Йылайыр мәктәбендә, Бөрйән районының Иҫке Собханғол мәктәбендә иртәнге сәғәт 10-дан 4-кә тиклем ҡабул ителә.
    Урман техникумында белем алыу бюджет нигеҙендә башҡарыла, мохтаждарға ятаҡтан урын бирелә.
    Өҫтәмә мәғлүмәттәр алыу өсөн түбәндәге телефондар буйынса мөрәжәғәт итергә: 8 (347) 228-80-30, 228-80-34.

    “Сауҙа – 2012” фестивале

    19 июлдә “Тыуған ереңдә етештергәнде һатып ал!” акцияһы сиктәрендә беренсе тапҡыр “Сауҙа – 2012” республика фестивале үтәсәк. Уны Башҡортостан Республикаһының Сауҙа һәм ҡулланыусылар хоҡуҡтарын яҡлау буйынса дәүләт комитеты ҡарамағында эшләп килгән Башҡортостан сауҙа ассоциацияһы ойоштора.
    Республиканың иң яҡшы етештереүсеһе һәм сауҙа предприятиеһы билдәләнәсәк. Фестивалдә Баймаҡ эшҡыуарҙары һәм етештереүсе предприятиелары ла ҡатнашасаҡ. Әле әҙерлек эштәре бара.

    Комиссия ултырышы үтте

    Ошо көндәрҙә муниципаль район хакимиәте ҡарамағында эшләп килгән балиғ булмағандар эштәре буйынса комиссияның сираттағы  ултырышы үтте. Унда 13 ғариза һәм ялыу ҡаралып, тейешле ҡарарҙар ҡабул ителде.

КӘҢӘШМӘЛӘР

    Мөмкин тиклем күберәк мал аҙығы тупларға!


    БР ауыл хужалығы министрының беренсе урынбаҫары Н.Коваленко етәкселегендә мал аҙығы әҙерләү һәм йәйге көтөү миҙгелендә малдарҙы туҡландырыу буйынса видеоселектор кәңәшмәһендә ошондай бурыс ҡуйылды.

ХӘТЕР

    Күңелдәрҙе әрнеткән көн


    Бөйөк Ватан һуғышы башланыуға 71 йыл тулды...

РӘСМИ БҮЛЕК

    Ҡала Советы ултырышынан


    Баймаҡ ҡала Советының 21 июндә үткән сираттағы ултырышының көн тәртибенә 6 мәсьәлә сығарылды.

ФЕСТИВАЛДӘР

    Йыр-моңдоң юҡтыр сиктәре...


    Район инвалидтар ойошмаһы төрлө сараларҙа әүҙем ҡатнашыуы, хатта республика кимәлендәге ярыштарҙа еңеү яулауҙары менән шатландыра. Ошо көндәрҙә Рәсәй буйынса иғлан ителгән “Сикһеҙлек” фестивалендә лә улар ҙур теләк менән ҡатнашты. Был сара илебеҙҙә йыл һайын үткәрелгән матур бер йолаға әүерелгән.

САРАЛАР

    Ауылдаштарҙың осрашыуы


    Йәйҙең матур көнөндә – үткән шәмбелә – районыбыҙҙың бай тарихлы, йәмле Янғаҙы ауылында “Һаумыһығыҙ, ауылдаштар!” байрамы ойошторолдо. Алыҫ тарафтарҙан һағынышып ҡайтҡан ҡунаҡтарҙы, күптән күрешмәгән туғандарҙы, дуҫтарҙы йыйған был тантана юғары кимәлдә үтте.

Балаларҙың йәйге ялы



    “Орленок”та ял итеүе күңелле!


    Мәктәп уҡыусыларының йыл буйы түҙемһеҙлек менән көтөп алған йәйге каникулының ҡыҙған мәле. Ҡайһы бер балалар мәктәп лагерында, кемдер Граф, Талҡаҫ күле буйында, бәғзеләре ауылда ҡартатай-өләсәйҙәрендә рәхәтләнеп ял итә. Нәҡ ошо миҙгелдә ҡыҙҙар һәм малайҙар ҡояшта ҡыҙынып, сынығып, һаулығын нығыта.

22 июн. 2012 г.

Яңылыҡтар

    Ҡотлайбыҙ!

     Оҙаҡ йылдар дауамындағы фиҙаҡәр хеҙмәте өсөн Баймаҡ районы һәм ҡалаһы буйынса халыҡты социаль хеҙмәтләндереү комплекслы үҙәгенең социаль хеҙмәткәре Камила Шәрифулла ҡыҙы Йәмғурова Рәсәй Федерацияһының һаулыҡ һаҡлау һәм социаль үҫеш буйынса министрлығының Маҡтау ҡағыҙы менән бүләкләнде.

     Кәңәшмә үтәсәк

     Иртәгә сәғәт 3-тә Бикеш ауыл биләмәһе хакимиәте бинаһында 2011-2015 йылдарҙа Урал аръяғын иҡтисади үҫтереүҙең уртаса сроклы комплекслы программаһы сиктәрендә ауыл хужалығы ҡулланыусылар кооперативтарын ойоштороу буйынса кәңәшмә уҙғарыласаҡ.

     Күсмә ҡабул итеү ойошторола

     2012 йылдың 22 июнендә сәғәт 10-дан Темәс ауыл биләмәһе хакимиәтендә Баймаҡ районы һәм ҡалаһы буйынса Пенсия фонды идаралығы пенсия тураһындағы ҡануниәт, страховка иғәнәләре мәсьәләләре буйынса халыҡты күсмә ҡабул итеү ойоштора.
     Граждандар һәм шәхси эшҡыуарҙар саҡырыла.
     Пенсия фонды идаралығы.

УҢҒАНДАР БЕҘҘЕҢ АРАЛА

     Үҙ эшенең оҫтаһы


  “Таналыҡ” АХК-һы малсылыҡ тармағын үҫтереү буйынса районда лайыҡлы урынды биләй. Бында хужалыҡтың баш зоотехнигы, тәжрибәле белгес Р.А. Танһыҡҡужиндың хеҙмәте ҙур. Тап малсылыҡ тармағы хужалыҡ иҡтисадында төп ролде биләй. 
  Әлеге ваҡытта кооперативтың “Шөгөр” йәйләүендә 220 баш һауын һыйыры көтөлә, 7 һауынсы эшләй. Әйткәндәй, улар быйылдан иртәнге һәм киске һауынға автобус менән йөрөй.   

ХЕҘМӘТЕНӘ КҮРӘ – ХӨРМӘТЕ

     “Һабантуй – 2012” байрамын ойоштороу һәм үткәреү йомғаҡтары буйынса муниципаль район хакимиәтенең Рәхмәт хаты менән бүләкләнеүселәр исемлеге.

     Баймаҡ районы муниципаль район хакимиәте “Һабантуй – 2012” байрамына әҙерләнеү һәм үткәреү буйынса әүҙем эшләгәндәре өсөн түбәндәге ойошмаларҙың ижади коллективтарына рәхмәт

РӘСМИ БҮЛЕК

     Ғәҙәттән тыш хәл иғлан ителде

     Район биләмәһендә ҡара сиңерткәнең (саранчаның) киң таралыуы һөҙөмтәһендә килеп тыуған хәлде иҫәпкә алып һәм 2003 йылдың 6 октябрендәге “Рәсәй Федерацияһында урындағы үҙидаралыҡты ойоштороуҙың дөйөм принциптары тураһында”ғы 131-се федераль Законға ярашлы, ҡоротҡостарҙы юҡ итеү һәм зыян кимәлен кәметеү буйынса оператив саралар күреү маҡсатында Баймаҡ районы муниципаль район хакимиәте ҡарар итә:
1. Баймаҡ районы муниципаль районы биләмәһендә 2012 йылдың 20 июненән ғәҙәттән тыш хәл иғлан итергә;

Буласаҡ пенсионерҙар иғтибарына


 2013 йылда хаҡлы ялға сығыусыларҙың түбәндәге график буйынса урындағы Пенсия фонды идаралығының 103-сө кабинетына килеүҙәре һорала:
 
  20-29 июндә – 1-31 ғинуарҙа тыуғандар;
  2-9 июлдә – 1-29 февралдә тыуғандар;
  10-16 июлдә – 1-31 мартта тыуғандар.
 
  Ҡабул итеүҙәр көн һайын ойошторола. Иртәнге сәғәт 9-ҙан 6-ға тиклем – ауылда йәшәүселәр, көндөҙгө сәғәт 2-нән 6-ға тиклем ҡала халҡы хеҙмәтләндерелә.
 
  Үҙегеҙ менән түбәндәге документтарҙың төп нөсхәләрен һәм күсермәләрен алып килергә:
  • паспорт;
  • страховка таныҡлығы;
  • хеҙмәт кенәгәһе;
  • балаларҙың тыуыу тураһындағы таныҡлыҡтары;
  • никахҡа инеү тураһындағы таныҡлыҡ;
  • хәрби билет.
     Тулыраҡ мәғлүмәт алыр өсөн 2-26-99 телефоны буйынса мөрәжәғәт итергә.
 
Р. МАРАКАНОВА,
Пенсия фонды идаралығы начальнигы.

АБИТУРИЕНТТАР ИҒТИБАРЫНА

     Уҡырға саҡырабыҙ


    Рәсәй Федерацияһының юғары һөнәри белем биреүсе ауыл хужалығы профилле алдынғы мәғариф учреждениелары 2012 йылда төрлө йүнәлештәр буйынса бюджет урындарына маҡсатлы рәүештә абитуриенттар йыя.
    Рәсәй дәүләт аграр университеты – К.А.Тимирязев исемендәге Мәскәү ауыл хужалығы академияһының “Агрономия”, “Биотехнология”, “Иҡтисад”, “Туризм” специальностарына – берәр урын;
  В.П. Горячкин исемендәге Мәскәү дәүләт агроинженерия университетының “Агроинженерия”, “Йылылыҡ энергетикаһы һәм йылылыҡ техникаһы” специальностарына – берәр урын;
    Урал дәүләт ветеринария медицинаһы академияһының “Ветеринария” специальносына – ике урын бүленгән.
   Маҡсатлы рәүештә уҡырға инергә теләүселәрҙең 27 июнгә тиклем муниципаль район хакимиәтенең мәғлүмәт-аналитика һәм кадрҙар менән эшләү бүлегенә (306-сы бүлмә) йәки 3–14–14, 3-10-33  телефондары аша мөрәжәғәт итеүҙәрен һорайбыҙ.

КӨНҮҘӘК МӘСЬӘЛӘ

ТӘЛӘФЛӘМӘЙЕК ҺЫУҘЫ!


   Баймаҡта эсәр һыу проблемаһы күптән инде көнүҙәк мәсьәләләрҙең береһенә әйләнгән. Ҡайһы бер урамдарҙағы һыу селтәре үҙ функцияһын үтәүҙән бөтөнләй туҡтаған. Оҙон ҡыш буйы халыҡты махсус машиналар ярҙамында һыу менән тәьмин итеү ойошторолдо һәм ул әле лә дауам итә. Был проблема ни өсөн хәл ителмәй? Ҡасан һыу булыр? Ошо һәм башҡа һорауҙар менән “Водоканал” ЯСЙ-һы директоры И.М. Солтановҡа мөрәжәғәт иттек һәм килеп тыуған проблемаларҙы хәл итеү юлдары менән таныштыҡ.

22 ИЮНЬ—ХӘТЕР ҺӘМ ҠАЙҒЫ УРТАҠЛАШЫУ КӨНӨ

 “Әле лә көтәм ағайҙарымды...”


   “Һуғыш” тигән һүҙҙе ишетеү менән йөрәгем әле лә тетрәп китә. Күңел һыҙламаҫлыҡ та түгел шул! Сөнки һуғыш минең ғаиләмдән дүрт кешенең башына етте.
 

СӘФӘРҘӘР

АТА-БАБАЛАРЫ ЭҘЕНӘН

Йәкшәмбелә районыбыҙға ғәҙәти
булмаған ҡунаҡтарҙың юлы төштө.

   Заманында Төркиә илен төйәк иткән башҡорт Әхмәт Ураллының балалары ата-бабаларының эҙен юллау маҡсатында ойошторған экспедиция ине ул.      

    Һағынырмын Уралҡайым буйҙарын...

     Яҙмышы Әхмәтзәки Вәлидиҙекенә оҡшаш Әхмәт Мәхмәт улы (бәлки, Мәхмүт, Мөхәммәттер) 1896 йылда, балалары әйтеүенсә, Өфөлә тыуған. Әсәһе – Мәмдүһә (Мәмдүхә йәки Мәмдүҙә лә булыуы бар). Октябрь революцияһы башланған мәлдә ул Мәскәүҙә университетта уҡыған. Утлы ваҡиғалар мәлендә ата-әсәһе Әхмәткә ҡайтырға ҡуша. Ҡайтҡанда ата-әсәһе, туғандары өйҙә булмай, бары тик ике туған ағаһының улы менән генә осраша.

Һин тереһең беҙҙең күңелдәрҙә, Герой!

Тәфтизан Миңлеғоловтың тыуыуына
90 йыл тулыу тантанаһы үтте


        Күсей ауылы халҡы үҙҙәренең арҙаҡлы яҡташы – Советтар Союзы Геройы Тәфтизан Таһир улы Миңлеғолов тураһында иҫтәлектәрҙе ҡәҙерләп һаҡлай. Йыл һайын тыуған көнөн билдәләп, геройҙың рухы алдында баш эйә.

Мәҙәниәт

Бейеүҙәре менән үҙенә
һәйкәл ҡойҙо Йәүҙәт Бикбирҙин...

   
    Башҡорт бейеүе оҫтаһы, балетмейстер-хореограф, Башҡортостандың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәренә ошо көндәрҙә 60 йәш тулған булыр ине. 44 йәшендә генә вафат булған мәшһүр сәнғәт оҫтаһының исеме үлемһеҙ.
    Үткән шәмбелә Йәүҙәт Зәйнулла улының иҫтәлегенә арналған Хәтер һәм ҡәҙер кисәһе Күсейҙәге зыяратта мәрхүмдең рухына доға ҡылыу менән башланды. Унан һуң мәҙәниәт йорто ҡунаҡтарҙы һәм ауыл халҡын ҡабул итте.

ХОҠУҠ ҺАҠЛАУ

Аттестациялау мотлаҡ

  Баймаҡ районы прокуратураһы тарафынан мәғариф учреждениеларында эш урындарын аттестациялау буйынса хеҙмәт закондарының үтәлеше тикшерелде. Был сара ваҡытында бик күп етешһеҙлектәр табылды. Улар буйынса район прокуроры Баймаҡ судына 50 дәғүә ғаризаһы менән мөрәжәғәт итте.

20 июн. 2012 г.

Яңылыҡтар

Ҡала Советы ултырышы үтә

2012 йылдың 21 июнендә сәғәт 3-тә мәғариф бүлегенең ултырыштар залында Баймаҡ ҡалаһы ҡала Советының сираттағы ултырышы үтә.
Ултырышҡа ҡала биләмәһе Советы депутаттары, ҡаланан һайланған район Советы депутаттары, предприятие, ойошма һәм учреждение етәкселәре, киң мәғлүмәт саралары вәкилдәре, эске эштәр бүлегенең участка уполномоченныйҙары, мәктәп директорҙары, балалар баҡсалары мөдирҙәре, өҫтәмә белем биреү учреждениелары етәкселәре саҡырыла.

Ҡотлайбыҙ!

Баймаҡ районы китапханаһының өлкән библиографы Разифа Әнүәр ҡыҙы Йәнтүрина, шулай уҡ Милли йәштәр театры директоры, яҡташыбыҙ Ринат Исҡужа улы Ишмуллинға “Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре” исеме бирелде. 

Ауылдаштарым иғтибарына!

Хәҙер инде бөткән ауылдар рәтенә ингән, хозур тәбиғәт ҡосағында урынлашҡан тыуған ауылыбыҙ Фәйзулла әкренләп юҡҡа сыҡты. Шул уҡ ваҡытта бында ерләнгән ғәзиз туғандарыбыҙ, ауылдаштарыбыҙ тураһында оноторға хаҡыбыҙ юҡ. Шуға күрә Фәйзулла зыяратын күмәкләп кәртәләү сараһын күреү мөһим. Бының өсөн Татлыбай ауыл биләмәһенә йәки миңә 4-37-23 телефоны буйынса мөрәжәғәт итеүегеҙ һорала. Ата-бабаларыбыҙҙың рухтарын рәнйетмәйек, туғандар!
Рәмилә Көмөшҡолова.

Ҡурайсыға арнап

15 июндә Төркмән ауылында атаҡлы ҡурайсы Ғата Сөләймәновтың тыуыуына 100 йыл тулыу айҡанлы матур сара үтте. Кисәлә мәртәбәле ҡунаҡтар, Ғ. Сөләймәновтың туғандары  ҡатнашты. Оло ҡурайсылар Ғ. Хөсәйенов, С. Байназаров, Х. Баймурзин, И. Мәхийәнов һәм йәштәр А. Сирғәлин, А. Юлдашкин, Сибай ҡалаһының 1-се мәктәбе уҡыусылары тантананы сихри ҡурай моңона күмде. Тамашасылар онотолмаҫ кисә өсөн ауыл биләмәһе, мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре, ветерандар советы, “Атайсал”, ағинәйҙәр клубына оло рәхмәт әйтеп таралышты.
Фәрзәнә Гусельникова, китапханасы.

Уттан һаҡ булығыҙ!

Көндәрҙең ҡоро һәм эҫе тороуы янғындарҙың йышайыуына булышлыҡ итә. Үткән аҙнала ҡоро үләндең янып китеүе һәм Байыш, Иҫке Сибай, Бөрйәнйылға ауылдарында ут сығыуы теркәлгән. Янғындарҙың сәбәбе – балаларҙың шырпы менән шаярыуы, ут менән һаҡһыҙ ҡыланыу, электр сымдарының ҡыҫҡа тоташыуы.

Зыярат кәртәләнгән

Юлыҡ ауылы зыяраты заманса төҙөлөш материалы –профнастил менән кәртәләнгән. Был эш Йомаш ауыл советы тарафынан ойошторолоп, ауыл халҡы ярҙамы менән башҡарылған. Юлыҡтар 23 июндә Төгән йылғаһы буйына “Һаумыһығыҙ, ауылдаштар!” байрамына йыйыласаҡ.

Хужалыҡтарҙа

Тотороҡло үҫеш юлында


“Мырҙаҡаев” КФХ-һы районда яҡшы эшләп килгән фермер хужалыҡтарының береһе. Предприятие ҡулайлы ваҡытта яҙғы сәсеүҙе тамамланы, әлеге ваҡытта бында малсылыҡ менән дә етди шөғөлләнәләр.

Халыҡ иғтибарына

Социаль турҙарға путевка

Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәтенең 2012 йылдың 31 майындағы “2012-2016 йылдарҙа Башҡортостан Республикаһында туризмды үҫтереү” оҙайлы ваҡытлы маҡсатлы программаһының “2012 йылда Башҡортостан Республикаһында социаль туризмды үҫтереү” программаһы тураһында”ғы 177-се ҡарарын бойомға ашырыу маҡсатында Баймаҡ районындағы хеҙмәт һәм халыҡты социаль яҡлау идаралығы бүлеге атап үткән программала ҡатнашырға теләүселәрҙән ғаризалар ҡабул итә башлай.

Рәсми бүлек

Янғынға ҡаршы айырым режим индерелде

“Янғын хәүефһеҙлеге тураһында”ғы, “Рәсәй Федерацияһында урындағы үҙидараны ойоштороуҙың дөйөм принциптары тураһында”ғы федераль Закондарға, “Янғын хәүефһеҙлеге тураһында”ғы БР Законына ярашлы, оҙайлы ваҡыт ямғыр яумауын иҫәпкә алып, район биләмәһендә урман һәм башҡа янғындарға юл ҡуймау маҡсатында Баймаҡ районы муниципаль район хакимиәте ҡарар итә:

Хеҙмәт ярышында еңеүселәр

Агросәнәғәт комплексын үҫтереүгә тос өлөш индергәндәре өсөн район башлығының Рәхмәт хатына һәм 2 мең һум күләмендәге премияға түбәндәге белгестәр лайыҡ булды:

Әбилев Хәмзә Нурислам улы – “Аҡморон” АХК-һының баш инженеры,

Рухиәт

Халыҡ хәтерен халыҡҡа еткереүсе


Күптән түгел Баймаҡ район китапханаһы тарафынан ойошторолған сарала Рәсәй Федерацияһының мәғариф отличнигы, Башҡортостандың атҡаҙанған уҡытыусыһы, районыбыҙҙың Батыр Вәлид исемендәге премия лауреаты Кәримова Фәниә Муса ҡыҙы Ярат һәм Беренсе Этҡол ауылында яҡташтары, ағинәйҙәр, әҙәбиәт  һөйөүселәр менән осрашып ҡайтты.

Сәфәрҙәр

Илеш һабантуйы – халҡының рухи балҡышы

Ә уларҙа... ямғыр яуа!

Юлдар...Юлдар... Улар ни тиклем алыҫ, әҙәм балаһының ғүмере кеүек берсә көҙгөләй шыма, берсә һикәлтәле булған һайын, күңелеңә яҡын, хатта йөрәк тибешеңә тиң була. Биш тиҫтә йылға яҡын бер туғандарҙай аралашып йәшәгән Илеш районының һабантуйына юл тотҡанда һәр кемебеҙҙе мең-мең уй солғап алғандыр. Беҙҙең делегация – Баймаҡ ҡаҙналыҡ бүлеге начальнигы Илгиз Мөрит улы Салихов, ҡала Советы секретары Нурия Шамил ҡыҙы Сирбаева ғаиләләре менән 9 июндә алыҫ туғандаш районға йүнәлде. Республикабыҙҙың бер сигенән икенсе сигенә тиклем сәфәр ҡылыу һәр кемдең күңелендә мәңге онотолмаҫ тәьҫораттар ҡалдырҙы. Етмәһә, барыбыҙҙың да ул яҡтарға тәүге тапҡыр юлланыуы йөрәк хистәрен тағы ла арттырҙы.


Ниндәйҙер аяуһыҙ һынауға дусар булып, һыуһыҙ сарсаған туған районыбыҙҙан алыҫлашҡан һайын тәбиғәт йәшеллеге, үлән бейеклеге менән һоҡландырҙы.
Илеш районына ингәндә йылы, йәйге ямғыр ҡойоп яуа башланы. Һәр кемебеҙ: “Эх, был шифалы ямғыр беҙҙең районға юл алһа ине”, – тип теләне. Район сигендә беҙҙе “Маяҡ” район гәзитенең директор-мөхәррире Рөстәм Хисаметдинов һәм уның хеҙмәткәрҙәре икмәк-тоҙ, ҡымыҙ һәм сәк-сәк менән ҡаршы алды. Артабан беҙ  “Орленок” балалар лагерына юл алдыҡ. Ямғырҙан һуң тағы ла сафланған, хозур тәбиғәт ҡосағында урынлашҡан лагерҙа Илеш районының ғына түгел, ә күрше ҡалаларҙың мәктәп уҡыусылары ла ял итә. Балалар өсөн көн дә төрлө саралар ойошторола, һау-сәләмәт тормош алып барыуға ҙур иғтибар бирелә. Көн дә бассейнға барыу, экскурсиялар ҡаралған. Лагерь тормошон үҙ иткән ҡыҙҙар һәм малайҙар “Орленок”ка йыл һайын килергә атлығып тора икән.

Үрге Йәркәйҙә

Билдәле йырсы Алһыу Сафина тыуған ауылды күрергә кем генә хыялланмай! Уның атаһы Рәсәй Федерацияһы Советы ағзаһы сенатор Рәлиф Сафин да тыуған ауылының һабантуйында һәр саҡ ҡатнаша икән.


Районда халыҡтың һаулығын нығытыу, балаларҙы сәләмәт тормошҡа йәлеп итеү өсөн ҙур иғтибар бирелә. Беҙ экскурсия яһаған йөҙөү-физкультура комплексы заманса ҡоролошо менән генә түгел, ә унда тәрбиәләнеүселәрҙең еңеүҙәре менән иғтибарҙы йәлеп итте. Балалар айырыуса йөҙөү буйынса күп тапҡыр призлы урындарға лайыҡ булған. Ата-әсәләр улдарын һәм ҡыҙҙарын был секцияға ҙур теләк менән йөрөтә. Халыҡтың тренажер залына ихлас йөрөүе лә илештәрҙең һау-сәләмәт тормошто үҙ итеүен дәлилләне. Шулай уҡ мәҙәниәт һәм ял паркы ла ауылдың йәмле ял итеү урынына әүерелгән. Бында балаларҙың ғына түгел, ә ололарҙың да шатлығына төрлө күңел асыу урындары, каруселдәр һ.б. эшләй.  
Ауылдың төҙөклөгө, сүп-сар түгел, әрем кеүек ҡый үләне үҫмәүе лә шунда уҡ күҙгә ташланды. Йәркәйҙәр әйтеүенсә, уларға сенаторҙары бик ҙур ярҙам күрһәтә. Һәр йорттоң алдына асфальт түшәткән, даими рәүештә ауылды төҙөкләндереүгә аҡса бүлә. Беҙ урынлашҡан ҡунаҡхананы ла ул төҙөттөргән икән. Ял итеүселәр өсөн бында ресторан да, мунса ла, бассейн, боулинг, бильярд һ.б. бар. Ауылдың гөрләп-шаулап үткән күңелле туйҙары ла “Алһыу Роза”ла уҙа. Яңы никахлашҡан парҙар өсөн бүләк бонустары ла ҡаралған. Шуға күрә Үрге Йәркәй халҡы тыуған ауылы тураһында онотмаған, хәстәрлек күргән Сафиндар менән хаҡлы рәүештә ғорурланып йәшәй. 
Ауылдың мәсете бер ҡасан да буш тормай, кешеләр унда ҙур теләк менән йөрөй икән. Беҙ ҙә алыҫ юлға имен килеп етеүгә шөкөр ҡылып, хәйер биреп сыҡтыҡ. Халҡыбыҙ “Иманың юлдаш булһын!” тип юҡҡа ғына әйтмәгән бит.   

Уңғандар иле

Илеш районы иген культуралары үҫтереү, ит һәм һөт етештереү буйынса махсуслашҡан. Шулай уҡ урындағы сәнәғәт, халыҡты көнкүреш һәм сауҙа хеҙмәтләндереүе киң үҫеш ала. Район хужалыҡтарында тупраҡтың уңдырышлылығын күтәреүгә ҙур иғтибар бирелә. Шуға күрә һабантуй байрамы һәр кем өсөн оло тантана булып тора. Бер-береһе менән ярышып, сәмләнеп йәшәү—илештәрҙең төп һыҙаты. Был хужалыҡтарҙың үҙ-ара ярышыуында ныҡ ҡына һиҙелә. Йомғаҡ яһалғанда кешеләрҙең тын да алмай тыңлауы, еңеүселәрҙе йылы һүҙҙәр менән тәбрикләүе лә уларҙың эшһөйәрлеген һәм хеҙмәт батырҙарын данлай белеүен күрһәтте.


Илеш районының һабантуйы быйыл ике тапҡыр Советтар Союзы Геройы, осоусы Муса Гәрәевтың тыуыуына 90 йыл тулыуға бағышланды. Һабантуйҙа илештәрҙе Башҡортостан Республикаһының Дәүләт Йыйылышы – Ҡоролтай рәйесе Константин Толкачев тәбрикләне. Ул халыҡты яҙғы сәсеү тамамланыуы менән ҡотлап, Башҡортостан Президенты Р.З. Хәмитовтың иң изге теләктәрен еткерҙе. “Район йылдан-йыл үҫеүе, алға барыуы менән айырылып тора. Киләсәктә беҙ хәҙер юғары уҡыу йорттарында белем алған студенттарҙың Илеш районына кәрәкле белгестәр булып ҡайтыуын көтәбеҙ”, – тине ул.


Артабан К.Б. Толкачев район алдынғыларын Дәүләт Йыйылышы – Ҡоролтайҙың Почет грамоталары менән, ә Илеш районы Советы секретары Фәһим Әйүповты Почет билдәһе менән бүләкләне.
Илештәр Рәлиф Сафиндың байрам менән ҡотлап, артабан үҙе һәм ҡыҙы Алһыу исеменән район мәҙәниәт бүлегенә автобус бүләк итеүен оҙайлы алҡыштарға күмде. “Райондаштарымдың ни тиклем дәртле, моңло халыҡ икәнлеген яҡшы беләм. Шуға күрә был автобус менән һеҙгә яңынан-яңы гастролдәргә сығып, сәнғәт һөйөүселәрҙе ҡыуандырырға яҙһын”, – тине ул.
“Һүҙ беҙҙең Баймаҡ туғандарға бирелә!” – тигән белдереү ҙә һәр кемдең иғтибарын йәлеп итте. Эйе, илештәр беҙҙе “Баймаҡ туғандар” тип кенә йөрөтә. Бында Баймаҡтан икәнлегеңде белһәләр, һәр кем һинең менән күптән күрмәгән дуҫы кеүек һөйләшеп, изге теләктәрен теләп китә. Шуға күрә И.М. Салиховтың Баймаҡ районы халҡы исеменән уларҙы ҡотлауын, беҙҙең хозур тәбиғәт төшөрөлгән картина тапшырыуын илештәр бик йылы ҡабул итте.

Йыр-моңға тулы тантана


Илеш һабантуйы сағыулығы, йәйғорҙоң бар төҫтәрен үҙенә алыуы менән һоҡландырҙы. Һабантуй урыны ауыл ситендә һәм төп ҡоролмалары – сәхнә, трибуна, ҡунаҡтарҙы ҡабул итеү урыны, бәйге, ярыш майҙандары һ.б. – капиталь ҡоролмалар даими итеп төҙөлгән һәм йыл әйләнәһенә файҙаланыла. Әлбиттә, быйыл тантанала иң ҙур иғтибар Советтар Союзы Геройы Муса Гәрәевҡа бирелде. Илеш мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре геройҙың сабый сағынан алып уның һуңғы көндәренә тиклем тормош юлын сәхнәләштерҙе. Рухи күтәренкелек, ысын йөрәк һүҙҙәре менән алып барылған сығышты ҡарағанда күптәр күҙ йәштәрен тыя алманы. Һабантуйҙа Муса Гәрәевтың тормош юлдашы, Бөйөк Ватан һуғышы ветераны Галина Алексеевнаның ҡатнашыуы ла тантанаға мәртәбә өҫтәне. Илештәр һуғыш ветеранын оло ғорурлыҡ менән тәбрикләп, уға иҫтәлекле бүләк тапшырҙы. Билдәле осоусы Муса Гәрәев менән район халҡы бик тә ғорурлана. Ысынлап та, тиңһеҙ батырлыҡтар күрһәтеп, фашистарҙы аяуһыҙ тар-мар иткән яугирҙың һуғышты бер яра ла алмай сығыуы үҙе мөғжизәгә тиң бит.
Советтар Союзы Геройына арналған тантанала авиашоу ойошторолоуы айырыуса матур күренеш булды. Уларҙан һуң майҙанға парашютсыларҙың төшөүе һабантуйҙы йәнләндереп ебәрҙе. Кескәй балалар күктән төшкән ағай-апайҙар менән фотоға төшөп ҡалыу өсөн уларҙың янына атлыҡты.


Илештәр һырғауылға менеү йолаһын да үҙенә күрә бер сәмле ярышҡа әйләндергән. Бында юғарыға менеп, бүләк кенә алып төшөү күптән бер кемде лә ғәжәпләндермәй. Уның ҡарауы ағалы-ҡустылы ике кескәй малайҙың бағанаға уҙышып менеп китеүе, унан һуң бер ниндәй страховкаһыҙ төрлө күнекмәләр эшләп күрһәтеүен ҡарап, ҡотобоҙ осто. Малайҙарҙың бейектә ҡулдарын ебәреп, аяғы менән генә йәбешеп тороуын ҡарау һалҡын ҡанлылыҡты талап итте.
Илештәр гармунда өҙҙөрөп уйнауы менән айырылып тора. Шуға күрә гармунсыларҙың парад менән үтеүе көслө алҡыштарға күмелде. Уларҙың иң олоһона – 82, иң кесеһенә 8 йәш булыуы ла иғтибарҙы йәлеп итте. Ә инде музыка мәктәбенең ҡурайсылар ансамбленең төрлө башҡорт көйҙәрен һыҙҙырыуы айырыуса күңелебеҙгә хуш килде. Бында балалар ҡурай түңәрәгенә ҙур теләк менән йөрөй икән.


Был көндө илештәр үҙҙәренең хеҙмәт алдынғыларын ғына түгел, ә Бөйөк Ватан һуғышы ветерандарын, йәш парҙарҙы, художестволы гимнастика, футбол, волейбол һ.б. спорт төрҙәре буйынса алдынғыларҙы тәбрикләне.
Ауыл хужалығы техникаһының парады үҙе бер айырым шоуға әйләнде. Ҡеүәтле техникаға һоҡланып бөтә алманыҡ. Ә уларҙың йөк машинаһына иген тейәп күрһәтеүенә һәр кем таң ҡалды. Шундай ҙур, ҡеүәтле машиналарҙы уйынсыҡ урынына уйнатҡан, тыңлатҡан кешеләргә нисек һоҡланмайһың!
Илеш һабантуйы шаулап-гөрләп һиҙелмәй ҙә үтеп китте. Хужалыҡтар ҡуйған тирмәләр ҙә урындағы халыҡтың йәшәйешен, йолаларын, фольклорын тулыһынса сағылдыра алған ине. Кешеләр ваҡыты-ваҡыты менән яуып алған ямғырға иғтибар итмәй рәхәтләнеп ял итте, ат сабышын ҡараны, милли уйындарҙа ҡатнашып, приздар алды.

Дуҫлығыбыҙ мәңге һүрелмәһен!

Артабан беҙ “Маяҡ” район гәзите редакцияһына юл алдыҡ. Коллегаларымдың эш шарттары менән танышыу минең өсөн айырыуса ҡыҙыҡлы һәм әһәмиәтле булды. Гәзит башҡорт, татар һәм рус телдәрендә баҫыла икән. Шуға күрә бында өс телгә тәржемә итеүселәр ҙә бар. “Маяҡ” журналистары үҙҙәренең эш көндәре, бергәләшеп ял итеү мәленән һүрәтләмәләр ҙә элеп ҡуйған. Гәзиттең музейы иһә уның барлыҡҡа килеү тарихы, билдәле ҡәләм оҫталары, райондың күренекле кешеләре, журналистар тураһында бик бай мәғлүмәт туплаған.


Ҡунаҡсыл, эшсән һәм уңған Илеш районы халҡы менән хушлашып, ҡайтыу яғына юл алдыҡ. Күңелдә – бөтмәҫ шатлыҡ, яңы таныштарҙан, мәртәбәле райондан алған һүнмәҫ сағыу тәьҫораттар ине. Эйе, Баймаҡ – Илеш дуҫлығы ике район халҡы өсөн дә оло әһәмиәткә эйә. Бының тураһында илештәр менән баймаҡтар ғына түгел, ә башҡа райондарҙың кешеләре лә телгә ала. Ваҡытында республиканың бөтә райондары ла үҙ-ара хеҙмәттәшлек һәм дуҫлыҡ килешеүҙәре төҙөп, аралаша башлап, бөгөн уның беҙҙә генә һаҡланыуын уйлаһаң, был дуҫлыҡтың ни тиклем ҡәҙерле һәм ҡиммәтле икәнлеген аңлайһың. Шуны ла билдәләп китергә кәрәк, Илеш районының һәр ауылында Баймаҡ килендәре бар.



Мәғлүм булыуынса, быйыл Баймаҡ – Илеш дуҫлығына 48 йыл тулды. Матур йолаға юл һалыусыларҙы хәҙер йәшерәк быуын алмаштырып та өлгөрҙө. Шуға күрә беҙҙең делегация вәкилдәрендә ошо дуҫлыҡтың башланып киткән тәүге сәғәтен, көнөн теүәлләү теләге уянды. Ысынлап та, кем иң беренсе булып, ҡайҙа һәм ниндәй шарттарҙа Баймаҡ – Илеш дуҫлығына нигеҙ һалды икән? Быларҙың барыһын да асыҡлау өсөн Баймаҡ-Илеш сайтын асыу тәҡдиме индерелде. Унда ике райондың тарихы ла, күренекле кешеләре лә урын аласаҡ, ә иң мөһиме – бар мәғлүмәттәр һаҡланып барасаҡ. Илештәр ҙә был тәҡдимгә ҡуш ҡуллап риза булды. Эйе, заманында «Баймаҡ – Илеш» гәзите лә баҫылғайны. Ул да ике район дуҫлығының ҡәҙерле тарих биттәре булып һаҡлана. Хәҙер инде, заман менән бергә атлап, Интернет аша ла матур йолабыҙҙы дауам итеү бик тә мөһим.
Эйе, бар республика халҡының иғтибар үҙәгендә булған Баймаҡ – Илеш дуҫлығы йәшәүен дауам итә. Киләсәк быуындар ҙа был матур йоланы күҙ ҡараһындай һаҡлар тип ышанғы килә. Тормош һәм йөрәк ҡушыуы буйынса килгән дуҫлыҡ хистәребеҙ мәңгелек булһын!

Гүзәл ИҪӘНГИЛДИНА.
Баймаҡ-Илеш-Баймаҡ.

18 июн. 2012 г.

16 июнь—Мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре көнө

Күңелдәргә дәрт өҫтәүсе

Бәғзе берәүҙе күреү менән донъя йәмләнеп, нурланып китә, хатта күңелдәрҙе шатлыҡ солғап ала. Шундай матур, һоҡланғыс кеше беҙҙең ауылыбыҙҙа ла бар.

17 июнь—Медицина хеҙмәткәрҙәре көнө

“Һәр кем һаулығын үҙе хәстәрләргә тейеш...”


Һаулыҡ ҡына булһын... Сәләмәтлегең булһа, ҡалғаны килә ул... Һаулыҡ тураһында ошондай изге теләктәр, яҡшы һүҙҙәрҙе күп ишетергә мөмкин. Ысынлап та, бер ере лә һыҙламаған, борсомаған кешеләр генә тулы тормош менән йәшәй, рухы ныҡ, ә кәйефе күтәренке була. 

Яңылыҡтар

Эстафета тапшырылған

Байыш ауылының “Атайсал” клубы һәм ағинәйҙәре Әхмәр ауылында 1812 йыл-ғы Ватан һуғышының 200 йыллығына арналған эстафетаны тапшырған. Байыштар әхмәрҙәрҙе үҙ ауылының тарихы менән таныштырған, мөнәжәттәр, ҡурай моңо яңғыраған. Эстафетаны ҡабул иткән Әхмәр аҡһаҡалдары һәм ағинәйҙәре тыуған ауылында тыуып-үҫкән 1812 йылғы яугирҙар тураһында һөйләгән, уларҙың ейән-ейәнсәрҙәре сығыш яһаған. Кисә барышында балалар баҡсаһы, мәк-тәп буйынса экскурсия    ойошторолған. Артабан мәсеттә яугирҙарҙың рухына аят бағышланған.  

Баймаҡ табиптары – беренсе!

Ошо көндәрҙә “2012 – Имен бала саҡ һәм ғаилә ҡиммәттәрен нығытыу йылы”на арналған һәм БР Һаулыҡ һаҡлау министр-лығы иғлан иткән “Ныҡлы һаулыҡ ғүмерҙе оҙайта” республика конкурсына  йомғаҡ яһалған. Ярышҡа 455 санитар бюллетень   тапшырылған. Һаулыҡ һаҡ-лау министры урынбаҫары А.А. Афанасьев етәкләгән жюри бар эштәрҙе йөкмәт-кеһе, биҙәлеше, халыҡ өсөн мөһимлеге яғынан ҡа-рағандан һуң, “Матур булып олоғайыу—оло бәхет” тип аталған Баймаҡ үҙәк ҡала дауаханаһының санитар бюллетенен еңеүсе тип иғлан иткән. Беренсе урын яулаған Баймаҡ медицина хеҙмәткәрҙәренә киләсәк-тә лә уңыштар насип булһын!

Икенсе бинаға күстек

«Баймаҡ районы һәм Баймаҡ ҡалаһының социаль хеҙмәтләндереү комплекслы үҙәге» дәүләт бюджет учреждениеһы икенсе бинаға күсте. Халыҡтың Азанов урамы, 37 адресы бу-йынса мөрәжәғәт итеүе һорала. Телефон һандары элеккесә ҡалды.

Һәмәндә – урам байрамы

14 июндә Һәмән ауылының Туҡмаҡ урамында йә-шәүселәр урам байрамы үткәрҙе. Бер нисә йыл рәт-тән үткәрелеп килгән был сара ҡәйнәле-киленле Рәй-лә һәм Зимфира Кинйә-  булатоваларҙың ихатаһында ойошторолдо. Сараға саҡырылған инәй-апайҙар матур теләктәр теләне, төрлө йылдарҙағы йырҙарҙы йырланы, балалар өсөн ҡыҙыҡлы уйындар үткәрелде. Әйткәндәй, ауылдың "Ағинәй", ҡатын-ҡыҙҙар советы ағзалары ла тап ошо урамда йәшәй. Бер мәҙәни сара ла уларһыҙ үтмәй. Бындай байрам саралары йыш булһын, татыулыҡҡа ни етә, ти һәмәндәр.
Р. Булатова.
Билал ауылы.

Ҡотлауҙар

16 июнь – БР мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре көнө


Байрамығыҙ менән!
Хөрмәтле мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре!

Һеҙҙе бар йөрәктән һөнәри байрамығыҙ – Башҡортостан Республикаһы мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре көнө айҡанлы ҡайнар ҡотлайым!
Беҙҙең район мәҙәни тормоштоң төрлөлөгө һәм үҙенсәлеге менән хаҡлы рәүештә ғорурлана ала. Мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәренең көндәлек хеҙмәте һәм ижади эшмәкәрлеге арҡаһында яңы проекттар уңышлы тормошҡа ашырыла, рухи байлығыбыҙ һаҡлана һәм күбәйә. Беҙ райондаштарыбыҙҙың уҙған йылдарҙағы мәҙәни ҡаҙаныштарына, бихисап конкурс һәм фестивалдәрҙә еңеүенә ихлас ҡыуанабыҙ.
Был байрам көнөндә емешле һәм кешеләргә кәрәкле хеҙмәтегеҙ, һөнәрегеҙгә һәм мәҙәни-ағартыу эшмәкәрлектең иң яҡшы традицияларына тоғролоғоғоҙ өсөн рәхмәт һүҙҙәрен ҡабул итегеҙ. Ысын йөрәктән һеҙгә ныҡлы һаулыҡ һәм именлек, ижади уңыштар һәм яңы ҡаҙаныштар теләйем!
 
И. Ситдыҡов,
муниципаль район хакимиәте башлығы.
 

17 июнь—Медицина хеҙмәткәрҙәре көнө

Хеҙмәтегеҙ маҡтауға лайыҡ!
Хөрмәтле медицина хеҙмәткәрҙәре һәм һаулыҡ һаҡлау өлкәһе ветерандары!
Райондың һаулыҡ һаҡлау өлкәһе хеҙмәткәрҙәренең барыһын да һөнәри байрамдары менән тәбрикләйем!
Һәр заманда ла медицина хеҙмәткәрҙәренең эше хаҡлы рәүештә хөрмәткә лайыҡ. Һеҙҙең хеҙмәт һөйөүсәнлегегеҙ, фиҙаҡәрлегегеҙ, намыҫығыҙ һәм яуаплылығығыҙ арҡаһында һәр ваҡыт, хатта бөтә ил өсөн еңел булмаған мәлдәрҙә лә беҙҙең һаулыҡ һаҡлау өлкәһе тейешле кимәлдә булды.
Кешенең һаулығын һаҡлау һәр саҡ дәүләт сәйәсәтенең иғтибар үҙәгендә ҡала. Һуңғы йылдарҙа республикала һәм беҙҙең районда медицина хеҙмәтләндереүен яҡшыртыу, дауалау-һауыҡтырыу учреждениеларының матди-техник базаһын нығытыу буйынса байтаҡ эш башҡарылды. Былар барыһы ла халыҡҡа медицина ярҙамы күрһәтеү сифатын яҡшыртыуға етди йоғонто яһай.
Барлыҡ медицина хеҙмәткәрҙәренә профессионализмдары, оҫта ҡулдары һәм һиҙгер йөрәктәре өсөн рәхмәт һүҙҙәрен еткерәм. Һеҙ ҡотҡарып ҡалған ғүмерҙәр һәм меңәрләгән кешеләрҙең кире ҡайтарылған һаулығы өсөн ҙур рәхмәт. Киләсәктә лә һеҙҙең эшмәкәрлегегеҙ юғары оҫталығы, шәфҡәтлелеге һәм мәрхәмәтлелеге менән айырылып торор, тип ышанам.
Һеҙҙең барығыҙға ла сәләмәтлек, именлек һәм бәхет, кешеләр ғүмере һәм һаулығы хаҡына яңы ҡаҙаныштар теләйем!
И. Ситдыҡов,
муниципаль район хакимиәте башлығы.

Рәсми бүлек

Инвестиция форумы юғары кимәлдә үтте


Тәүҙә Башҡортостан Республикаһы Президенты Р.З. Хәмитов һәм форумға саҡырылған ҡунаҡтар Урал аръяғы райондарының инвестиция проекттары менән танышты. Һәр район үҙенең ресурс мөмкинлек-тәре тураһында мәғлүмәтте күргәҙмәгә ҡуйырға тырышҡан ине, улар менән муниципаль район хакимиәттәре башлыҡтары таныштырҙы. Күргәҙмәләр инвесторҙар өсөн киләсәккә маҡсаттар билдәләү, мөмкинлектәрҙе барлау өсөн бик файҙалы булғандыр, моғайын.

Һөйөнөслө яңылыҡ

Әмингә иман нуры ҡайтты


Кесе йомала районда иң боронғо изге йорттарҙың береһе –
Әмин ауылы мәсете тергеҙелеп, үҙ ишектәрен асты

Хеҙмәт ярышында еңеүселәр

Яҙғы баҫыу эштәре һәм мал ҡышлатыу осорона иғлан ителгән район хеҙмәт ярышы йомғаҡтары тураһында

Яҙғы баҫыу эштәре һәм мал ҡышлатыу осорона иғлан ителгән район хеҙмәт ярышы йомғаҡтарын ҡарағандан һуң, муниципаль район хакимиәте түбәндәгеләрҙе еңеүселәр тип тапты:

Хоҡуҡ һаҡлау

Экстремизм – ауыр енәйәт

Рәсәй Федерацияһының Конституция нигеҙҙәрен боҙоу, терроризм һәм башҡа төрлө террористик эшмәкәрлекте халыҡ алдында аҡлау һәм яҡлау экстремизмға инә. Шулай уҡ сәйәси, идеологик сыуалыш уятыу, милли һәм дини күрә алмаусанлыҡҡа саҡырыу ҙа экстремистик енәйәт булып һанала.
Рәсәй Федерацияһының Енәйәт Кодексына ярашлы, бындай хоҡуҡ боҙоуҙар өсөн ҡаты язаға тарттырыу ҡаралған. Экстремизмда ғәйепләнгән кеше оҙайлы йылға төрмәгә ебәрелә. Әгәр ошондай енәйәт ҡылып, кеше үлтерһә, уның ирке ғүмере аҙағына тиклем сикләнәсәк.
Халыҡ экстремизм енәйәтенең, ошондай әҙәбиәт, листовканы таратыу ҙа ни тиклем ауыр хоҡуҡ боҙоу булыуын яҡшы аңларға тейеш. Бындай енәйәттәр йәмғиәтебеҙ өсөн иң хәүефле булып һаналыуын онотмағыҙ.

И. МОРТАЕВ,
прокурор ярҙамсыһы.

Уңғандар беҙҙең арала

Хеҙмәте менән абруй яуланы


Ленин исемендәге АХК юғары производство-иҡтисади күрһәткестәре менән генә түгел, ә үҙ эшен оҫта белгән етәкселәре һәм белгестәре менән дә дан тота. Хужалыҡтың баш ветврачы И.С. Ғәлин тырыш һәм намыҫлы хеҙмәте менән хаҡлы абруй яулаған белгестәрҙең береһе.

Һорау – яуап

“Регент” колорадоға ҡаршы

Һуңғы осорҙа картуфты колорадо ҡуңыҙынан һаҡлауға бәйле кәңәштәр һорап, редакцияға шылтыратыуҙар күбәйҙе. Гәзит уҡыусыларыбыҙҙың был үтенесен ҡәнәғәтләндереү маҡсатында район хакимиәтенең ауыл хужалығы бүлегенең үҫемлектәрҙе һаҡлау буйынса агрономы Н.И. Хәсәновҡа мөрәжәғәт иттек. Ул беҙгә түбәндәгеләрҙе еткерҙе:
– Колорадо ҡуңыҙына ҡаршы көрәшеү өсөн бөгөн препараттар сауҙа нөктәләрендә лә, баҙарҙа ла бик күп. Шулай ҙа уларҙың барыһы ла эффектлы тип әйтеп булмай. Беҙ халыҡҡа “Регент ВДГ”, “Актара КС”, “Танрек ВРК” препараттарын һатып алырға кәңәш итәбеҙ. Уларҙы муниципаль район хакимиәтенең ауыл хужалығы бүлегенән (201-се кабинет) алырға мөмкин. Препараттарҙы нисек ҡулланыу буйынса тейешле рекомендация бар.

15 июн. 2012 г.

“Баймаҡ районы – көслө, киләсәге ҙур төбәк”

БР Президенты үҙенең ҡотлау сығышында шундай баһа бирҙе


Баймаҡ һабантуйы ябай байрам түгел. Башҡорттоң быуаттарҙан-быуаттарға тапшырыла килгән милли йолаларын, аҫыл ауыҙ-тел ижадын, бар ғаләмде таң ҡалдырған илаһи йыр-моңдарын бөтә тулылығында юғалтмайса ошо көндәргәсә һаҡлап килеүсе төбәк халҡының түҙемһеҙләнеп көтөп алған үҙенсәлекле тамашаһы ул. Сөнки Баймаҡтағы кеүек милли колоритлы, халҡыбыҙҙың сал тарихын һәм тормошон сағылдыра алырҙай һабан байрамы, моғайын да, бер ҡайҙа ла юҡтыр. Тап шуныһы менән ҡәҙерле лә һәм ҡиммәтле лә ул был туй.
Быйылғы тамаша Рәсәй тарихы йылына, 1812 йылда Ватан һуғышында еңеүҙең 200 йыллығына, Башҡортостанда иғлан ителгән Имен бала саҡ һәм ғаилә ҡиммәттәрен нығытыу йылына арналды һәм Сибайҙа үткән “Урал аръяғы-2012” төбәк-ара инвестиция форумының дауамы булып торҙо. Баймаҡтарҙы ҡотларға Башҡортостан Президенты Р.З. Хәмитовтың, БР Хөкүмәте Аппараты етәксеһе, яҡташыбыҙ И.А. Тажетдиновтың, туғандаш Илеш районынан, Сорғот районының Түбәнге Сартым ҡасабаһынан, Сибайҙа үткән инвестиция форумынан килгән абруйлы ҡунаҡтарҙың, Урал аръяғы райондарының хакимиәт башлыҡтарының, яҡташтарыбыҙҙың килеүе һабан байрамының баһаһын һәм бәҫен бермә-бер күтәреп ебәрҙе. 


– Ҡәҙерле баймаҡтар! – тине үҙенең ҡотлау сығышында республика Президенты Р.З. Хәмитов. – Мин һеҙҙе халҡыбыҙҙың төп байрамы – Һабан туйы менән ихлас ҡотлайым. Беҙ халҡыбыҙ мәнфәғәтендә барыһын да эшләргә тырышабыҙ, аҡса менән дә, кәңәштәр менән дә, ресурстар менән дә ярҙам итәбеҙ. Әммә был иң мөһиме түгел. Беҙ үҙ халҡыбыҙҙы яратабыҙ һәм йәмғиәт өсөн эшләйбеҙ – тап шуныһы мөһим.
Баймаҡ районы – республиканың иң эре, етди һәм бик көслө төбәге, уның киләсәге бик ҙур. Быны яҡшы иҡтисади күрһәткестәр ҙә асыҡ дәлилләй. Бөгөн райондың сәнәғәт һәм ауыл хужалығы производстволары үҫеш кисерә, был иһә ҙур өмөт уята. Баймаҡтар, һәр саҡ шулай эшләгеҙ!
Райондың социаль-иҡтисади үҫешенә, баймаҡтарҙың эшенә ошондай баһа биргәндән һуң, Рөстәм Зәки улы бер төркөм аграрийҙарға юғары наградалар тапшырҙы. Атап әйткәндә, Ирәндек ветеринар дауалауханаһы мөдире М.Ә. Ғайсин – РФ Ауыл хужалығы министрлығының Почет грамотаһына, “Баймаҡ” ҒПБ-һы директоры М.Б. Салихов һәм “Уңыш” АХК-һы һауынсыһы Ш.И. Яратова “Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған ауыл хужалығы хеҙмәткәре” тигән маҡтаулы исемгә лайыҡ булды.
– Башҡортостан Президенты һәм Хөкүмәтенең даими ярҙамы һәм хәстәрлеге арҡаһында бөгөн районыбыҙ яңы һулыш кисерә, – тип билдәләне үҙенең тәбрикләү сығышында район хакимиәте башлығы И.Х. Ситдыҡов. – Республикала иң беренсе булып Урал аръяғын иҡтисади үҫтереүҙең комплекслы программаһы ҡабул ителде, уны маҡсатлы тормошҡа ашырыу буйынса бөгөн ғәйәт ҙур эштәр алып барыла. Шул уҡ ваҡытта Баймаҡ ҡалаһының 75 йыллығын лайыҡлы ҡаршы алыу һәм үткәреү буйынса БР Президентының Указы донъя күрҙе. Әле был ҙур сараға әҙерлек эштәре киң йәйелдерелгән.
Республика етәкселегенең ярҙамын беҙ агросәнәғәт комплексын үҫтереүҙә лә күрәбеҙ. Быйыл яҙғы баҫыу эштәрен ойоштороуға республика бюджетынан 51 млн һум аҡса бүленде. Быларҙың барыһы өсөн дә мин баймаҡтар исеменән рәхмәт белдерәм һәм уны үҙебеҙҙең тырыш хеҙмәтебеҙ менән аҡларбыҙ, тип ышанам.
Район аграрийҙарын сәләмләү өсөн сәхнәгә артабан БР Хөкүмәте Премьер-министры урынбаҫары И.А. Тажетдинов, БР ауыл хужалығы министрының беренсе урынбаҫары А.С. Йыһаншин күтәрелде. Бер төркөм хеҙмәт алдынғыларына БР Дәүләт Йыйылышы – Ҡоролтайҙың һәм Ауыл хужалығы министрлығының Почет грамоталары һәм Рәхмәт хаттары тапшырылды. 


Район хакимиәте башлығы И.Х. Ситдыҡов яҙғы баҫыу эштәренә йомғаҡ яһап, хеҙмәт ярышында еңеүсе хужалыҡтарҙы һәм игенселәрҙе тәбрикләне. Яҙғы баҫыу эштәре йомғаҡтары буйынса райондың агросәнәғәт комплексы лидеры – Ленин исемендәге АХК был юлы ла иң юғары баһаға лайыҡ булды – коллективҡа I дәрәжә диплом тапшырылды. Ошо уҡ хужалыҡ мал ҡышлатыу буйынса хеҙмәт ярышында ла еңеп сыҡты. “Баймаҡ” ҒПБ-һы һәм “Уңыш” АХК-һы коллективтарына артабанғы урындар бирелде. Мал ҡышлатыу йомғаҡтары буйынса “Рассвет”, “Байҡара” хужалыҡтары һынатманы.
Белеүебеҙсә, һабантуйҙа райондың иң яҡшы механизаторы иғлан ителергә тейеш ине. Был юғары баһаға “Уңыш” АХК-һының алдынғы игенсеһе Фәнүр Ҡоланбаев лайыҡ булды. Уға ВАЗ-2107 еңел автомобиленең асҡысын бүләктең спонсоры – “Башҡорт баҡыры” ЯСЙ-һының генераль директоры С.Н. Дьяченко үҙе тапшырҙы. “Баймаҡ” ҒПБ-һынан Харис Күлибаев һәм “Урал аръяғы” МТС-ының Баймаҡ филиалы механизаторы Виктор Половой йомшаҡ мебель менән бүләкләнде. Бер төркөм игенселәр, етәкселәр һәм белгестәр, крәҫтиән-фермер хужалыҡтары ла тәбрикләнде.
Игенсегә, ауыл хеҙмәтсәненә дан йырлаған был халыҡ байрамын артабан ауыл хужалығы техникаһы парады һәм концерт номерҙары дауам итте.
башҡорт тирмәләре – һабантуйҙың бер биҙәге
Ниндәй һабантуй инде ул тирмәһеҙ! Быйыл да, баймаҡтар үҙ ғөрөф-ғәҙәттәренә тоғро ҡалып, Ирәндек буйына күҙҙең яуын алырҙай, береһенән-береһе матур тирмәләр ҡорған: әллә ҡайҙан улар үҙҙәренә саҡырып ултыра! Мәртәбәле был сараға байрам төҫө биреп, үҙенә генә хас биҙәктәре менән күңелдәрҙе күтәрә улар. Һәр береһендә Рәсәй тарихы, Имен бала саҡ һәм ғаилә ҡиммәттәрен нығытыу йылына ҡарата стендтар, бай мәғлүмәттәр тупланған альбомдар эшләнгән.

Баймаҡтар был көндө ҙур ҡунаҡтарҙы ҡаршы алды: Башҡортостан Республикаһы Президенты Рөстәм Зәки улы Хәмитов етәкселегендәге делегация Баймаҡ ҡала биләмәһе һәм Иҫке Сибай ауыл биләмәһе тирмәләрендә булып, үҙҙәренең һоҡланыуҙарын белдерҙе.

 

Баймаҡ ҡала биләмәһе тирмәһенә ҡуйылған ҡалалағы ойошма, предприятиеларҙа етештерелгән тауарҙар күргәҙмәһе республика башлығында ҙур ҡыҙыҡһыныу уятты. Ҡунаҡтар «Баймаҡ ҡойоу-механика заводы» ААЙ-һы, «БИП «Комфорт-Плюс» ЯСЙ-һында әҙерләнгән тимер изделиелары һәм мебель менән ҡыҙыҡһынды. Ә инде Баймаҡ икмәк заводы һәм «Башҡорт деликатестары» ит комбинаты ҡуйған күргәҙмәнән бер кем дә битараф ҡалманы. Башҡорт тирмәләре, халыҡ музыка ҡоралдары, сувенирҙар әҙерләү һәм төрлө милли кейемдәр тегеү менән шөғөлләнгән «Баймаҡ» халыҡ кәсептәре үҙәге етәксеһе Вилүр Рәхимғоловтың эшмәкәрлеге ҙур ҡыҙыҡһыныу уятты. Рөстәм Зәки улы уның менән әңгәмәләшеп, үҙенең һоҡланыуын йәшермәне. Баймаҡ ҡалаһының «Умырзая» фотосалоны фотографы Рауил Иҫәнов районыбыҙҙың һәр бер мөғжизәле урынын мәңгеләштергән фотокүргәҙмә ойошторған.
Иҫке Сибай ауыл биләмәһе тирмәһендә хужалар абруйлы ҡунаҡтарға башҡорт халҡының ғөрөф-ғәҙәттәрен сәхнәләштерҙе. Гөлсирә Байбулова дарыу үләндәренән торған күргәҙмә әҙерләгән. Ә башҡорт ашының бер төрө – ҡороттоң нисек эшләнеүен Рөстәм Зәки улы ҙур ҡыҙыҡһыныу менән күҙәтте.
«Баймаҡ» ғилми-производство берекмәһе тирмәһе барыһын да таң ҡалдырҙы. Булат Ғәббәсов менән Азамат Мусин ат сбруйҙары, башҡа кәрәк-яраҡтарынан күргәҙмә ойошторған. Тирмә башҡорттарға ғына хас биҙәү, кәрәк-яраҡтар менән ҡоролған. Тимерсе Хәбир Буранбаев йорт-ҡураны хәүеф-хәтәрҙән, бәлә-ҡазанан һаҡлаһын тип һамаҡлап даға сүкеү серҙәре менән уртаҡлашты.
Темәстәр иһә һәр ваҡыттағыса үҙҙәренең тырышлығы, оҫталыҡтары менән алдыра. Фәүзиә Әбсәләмова, Суфия Әсәноваларҙың ҡул эштәре һоҡландырҙы.  Таһир ауылынан һунарсы булараҡ дан алған Алмас Байраҡаев күргәҙмәгә үҙе аулап тотҡан бүре-төлкөләрҙең тиреләрен алып килгән. 


Ниғәмәт ауыл биләмәһе тирмәһендә 2011 йылда шәжәрәләр төҙөү буйынса республика конкурсында Гран-при яулаған Бикмәтовтарҙың шәжәрәһе барыһында ла ҙур ҡыҙыҡһыныу уятты.
Йылайыр ауыл биләмәһендә күренекле дин әһеле, халыҡ табибы, әүлиә Сиражетдинов Мөжәүир Уйылдан улы тураһында бай тарих туплаған мөйөш эшләнгән.
Семеновск ауыл биләмәһе үҙ биләмәләрендә табылған ҡиммәтле таштарҙан бай күргәҙмә әҙерләгән. Мәктәп музейында һаҡланған документтар ҙа ауылдың данлы һәм шанлы үткәнен иҫбатлай.
Бикеш ауыл биләмәһендә байрамса кейенгән ҡыҙҙар дәртле йырҙары менән беҙҙе бала саҡ хәтирәләренә алып ҡайтты. Быйыл ауылдың 100 йыллығын билдәләргә әҙерләнгән бикештәр ауылының бай тарихын туплаған. Стендтарҙағы мәғлүмәттәрҙә Бикештең арҙаҡлы шәхестәре, хеҙмәте менән дан ҡаҙанған эшсәндәре, ауылдың үткәне һәм бөгөнгөһө асыҡ сағылған.
Беренсе Этҡол ауыл биләмәһе үҙенең арҙаҡлы шәхестәре менән дан ҡаҙанған. Дәүләт эшмәкәре З.Ш. Аҡназаровҡа арналған айырым мөйөш булдырылыуы быға асыҡ бер миҫал.
Этҡолдар ҡот ҡойоу йолаһын сәхнәләштерҙе. Зәкиә Сөләймәнова инәй уның серҙәре менән уртаҡлашты.
Ишмырҙа ауыл биләмәһе тирмәһе башҡорт һәм урыҫ халҡы мөйөштәренә бүленгән. Ауылда 1935-1952 йылдарҙа ауыл Советы рәйесе булып эшләгән, «Әбей батша» исеме алған Йомабикә Әүәлбаева менән ауылдаштары бик тә ғорурлана. Был хаҡта стендта тупланған мәғлүмәттәр ҙә һөйләй. Богачевка ауылы урыҫ халҡының ғөрөф-ғәҙәттәрен, йолаларын сағылдырған мөйөш булдырған.
Таулыҡай ауыл биләмәһендә үләндән, туҙҙан, кейеҙҙән һәм ағас ҡабығынан эшләнгән ҡыуыш һәр кемдә ҙур ҡыҙыҡһыныу уятты.
Ҡолсора ауыл биләмәһе аҡ кейеҙҙән тирмә ҡорған. Яҡшымбәт һәм Вәлит Ласынов сәсәндәргә бағышланған стендтар ҙур ҡыҙыҡһыныу уятты. 1812 йылғы Ватан һуғышында ҡаһарманлығы менән дан алған геройҙарға ҙур мөйөш булдырылған. Батыр яҡташыбыҙ Ыласынов майор Лачин тигән исем менән әҙәби әҫәрҙәргә ингән.
Моҡас ауыл биләмәһе тирмәһендә Әхәт Талиповтың талдан үреп эшләнгән көнкүреш әйберҙәре ҙур ҡыҙыҡһыныу уятты. Районыбыҙҙың атаҡлы ҡурайсыһы Ғата Сөләймәновтың яҡты иҫтәлеген сағылдырған мөйөштә ҡурайсының үҙе уйнаған ҡурайҙары ла бар ине.
Күсей ауыл биләмәһе – арҙаҡлы шәхестәргә бай төбәк. Тәфтизан Миңлеғолов тураһында бай мәғлүмәт туплаған стенд уның бар тормош юлын сағылдыра. Игебаевтар, Ғәлләмовтар, Әхмәтовтар, Мусиндар, Исламғоловтарҙың шәжәрәһе айырым урын биләй. Яңылбикә Исрафилова инәйҙең балаҫтары сағыу биҙәктәрҙән генә һуғылған. Ауыл халҡы 19-сы быуат урталарына әйләнеп ҡайтып, алтын табыу эшен бик оҫта сәхнәләштерҙе. Г.С. Навалихиндың алтын йыуыу шахтаһында табылған самородок хаҡында бөгөн бик күп легендалар йөрөй.
Йомаш ауыл биләмәһе умартасылары, ҡымыҙсылары менән таң ҡалдырҙы. Юлыҡтан Мәүлитдин Маннапов, Йомаштан Сабирйән Юнысбаевтарҙың күргәҙмәгә ҡуйған бал һәм ҡымыҙҙарын һәр кем яратып һатып алды.
Аҡморон ауыл биләмәһе тирмәһе боронғо башҡорт халҡының көнкүрешен бай күргәҙмәләрҙә сағылдырған. Сәйғәфәрҙән Ғаяз Килдеғошовтың ете башҡорт ырыуын һынлаған ҡалаҡтар йыйылмаһы ҙур ҡыҙыҡһыныу уятты.


Ә бына һабантуйға беренсе тапҡыр тирмә сығарған Түбә халҡының тырышлығы маҡтауға лайыҡ. Урал Ҡустыбаев үҙе баҫҡан быймаларҙан бай күргәҙмә әҙерләгән. Байрам табынына башҡорт халыҡ аш-һыуының 75 төрө ҡуйылған.
Ярат ауыл биләмәһендә «Атайсал» клубы ағзалары һуҡҡан кейеҙ тирмәнең бер биҙәге булды. Дилара Йәнбирҙина, Хәҙисә Мырҙаҡаева, Ғәлиә Хисмәтуллина һәм мәктәп уҡыусыларының ҡул эштәре күргәҙмәһе бик бай ине. Башҡорт, урыҫ, татар халыҡтарының аш-һыуҙарынан әҙерләнгән өҫтәл һығылып торҙо.
Ишбирҙе ауыл биләмәһе тирмәһендә ауылдың «Хәтирә» ансамбле дәртле йыр-моң менән ҡаршы алды. Бәхетле бала саҡ тематикаһын сәхнәләштергән кескәй ҡыҙсыҡтың күбәләктәй осоп, тыпырлатып бейеүе һоҡландырҙы. Гөлсирә Вәлиеваның һуҡҡан балаҫтары сағыу биҙәктәргә сорналған. Мәктәп уҡыусыларының ҡул эштәре, мәрйендәрҙән теҙеп эшләнгән муйынсаҡтар, беләҙектәр күптәрҙе ҡыҙыҡһындырҙы.
Мерәҫ ауыл биләмәһендә халыҡ медицинаһы буйынса үләнгә һалып дауалау алымы күрһәтелде. Дегәнәк, ҡайын япраҡтарынан әҙерләнгән быу күп ауырыуҙарға шифа. Мерәҫтәр сәк-сәк бешереү буйынса барыһын да уҙҙырған: улар уның 12 төрөн әҙерләгән.
«Урал аръяғы» МТС-ы коллективын, ысынлап та, ялан батырҙары тип атарға мөмкин. Баҫыу эштәрен атҡарып сығыуға ҙур өлөш индергән игенселәр төрлө мәҙәни сараларҙан да ситтә ҡалмай. Бына был юлы ла улар һабантуйҙа ҡатнашып, үҙҙәренең бар оҫталыҡтарын күрһәтте. Агроном Ғиззәт Ямантаев эшмәкәрлектәрен һүрәтләгән стенд менән таныштырҙы.


Ф.Ғ. Харрасова етәкселегендәге комиссия ағзаларына иң-иңдәрен һайлап алыу ауырға тура килде. Күмәк көс менән әҙерләнгән тирмәләрҙең һәр береһе оло баһаға лайыҡ ине. Шуға күрә лә тирмәләрҙе алдан ҡарап сығып, айырым категориялар буйынса лайыҡлыларҙы билдәләп, уларға бүләктәр тапшырылды. Комиссия тәү сиратта милли колоритҡа, ғөрөф-ғәҙәттәрҙең, бирелгән тематикаларҙың үтәлешенә, «Башҡортостан Республикаһы халыҡтары телдәре тураһында»ғы республика Законы талаптарының күҙәтелеүенә иғтибар итте. Конкурсҡа йомғаҡ яһағанда, Ф.Ғ. Харрасова: «Һабантуйҙың төп биҙәге булған тирмәләр ҡороп, уларҙы биҙәп, тарихи мәғлүмәттәр тупланған стендтар әҙерләп һәр кемдә патриотик рух тәрбиәләгән, шуның менән халыҡҡа матур ял бүләк иткәндәрҙең барыһына ла ҙур рәхмәт», – тип белдерҙе.

Тирмәләр буйынса Гран-прины лайыҡлы рәүештә «Баймаҡ» ғилми производство берекмәһе яуланы. Ишмырҙа ауыл биләмәһе – беренсе, Аҡморон һәм Ҡолсора ауыл биләмәләре – икенсе, Йомаш ауыл биләмәһе өсөнсө урындарға сыҡты.
Аш-һыу әҙерләү буйынса: Мерәҫ ауыл биләмәһенә – беренсе, Йылайыр һәм Таулыҡай ауыл биләмәләренә – икенсе, Темәс ауыл биләмәһенә өсөнсө урындар бирелде.
Ғөрөф-ғәҙәттәр һәм йолалар үтәү буйынса: Беренсе Этҡол  ауыл биләмәһе – беренсе, Моҡас һәм Мерәҫ ауыл биләмәһе – икенсе, Бикеш  ауыл биләмәһе өсөнсө урындарға сыҡты.
Халыҡ кәсептәре буйынса: Түбә  ауыл биләмәһенә – беренсе, Күсей һәм Ишбирҙе ауыл биләмәләренә – икенсе, Семеновск ауыл биләмәһенә өсөнсө урындар бирелде.
Ҡымыҙ әҙерләү буйынса: Ниғәмәт ауыл биләмәһе – беренсе, Моҡас ауыл биләмәһе – икенсе, Иҫке Сибай ауыл биләмәһе өсөнсө урындарға сыҡты.

Тарих  ҡуласаһы әйләнә


Рәсәй тарихы һәм Имен бала саҡ һәм ғаилә ҡиммәттәрен нығытыу йылдарына ҡарата әҙерләнгән театрлаштырылған тамаша беҙҙе ике быуатлыҡ тарих биттәрен күҙалларға мәжбүр итте. Ысынлап та, батыр, ҡурҡыу белмәҫ ҡыйыу башҡорт халҡы Рәсәйҙә барған күп һуғыштарҙа ҡатнашып дан алған.
Сәхнәгә импровизатор, йыраусы, халҡы мәнфәғәтенең ҡыйыу һаҡсыһы Буранбай сәсән күтәрелеп, халҡына яҙған хатын уҡый:
Өйөп кенә ҡарҙар яуа,
Себер урмандарын тултырып.
Эскенәйем бошоп йөрөгәндә,
Хаттар яҙҙым һеҙгә ултырып.
Барып еткән инде барығыҙға,
Тик быныһын бер үк һеңдерегеҙ
Рухығыҙға, аңға, ҡанығыҙға...
Буранбай сәсәнде артабан Зәки Вәлиди алмаштыра:
Беҙ аҡтар ҙа түгел, ҡыҙылдар ҙа,
Беҙ – азатлыҡ һөйгән башҡорттар!
Тупланайыҡ берҙәм көс булып,
Һәм йәшәйек геүләп күс булып!..
Колхозлашыу осоро... Был дәүерҙәге ҡаршылыҡтар, аңлашылмаусанлыҡ ябай халыҡ өсөн эҙһеҙ үтмәй. Күмәк көс ме-нән төҙөлгән хужалыҡ аяҡҡа баҫты тигәндә, Бөйөк Ватан һуғышы башлана, иген иккән дәртле егеттәр ярһыу һуғышсыға әйләнә:
Бер аҙым да артҡа сигеү юҡ,
Артта – Мәскәү, беҙҙең баш ҡала.
«Тыуған ил өсөн!» – тип, «Сталин!» – тип
Күпме егет баш һала!..
Башҡорттарҙы 1812 йылғы Ватан һуғышында француздар «Төньяҡ амурҙары» тип йөрөтә. Рәсәй батшаһынан фарман алыу менән «Рәсәйҙең дошмандары – беҙҙең дә дошман», – тип ете ырыу ир-егеттәре ҡалҡып сыға.
Бөрйән: Тарауыл!
Ҡыпсаҡ: Тәңре!
Тамъян: Тутыя!
Үҫәргән: Туҡсаба!
Түңгәүер: Ҡуңғырат!
Юрматы: Барлас!
Табын: Салауат!
Яуҙа күрһәткән батырлыҡтары өсөн Кутузов башҡорттарҙы «Любезные мои башкирцы» тип, ә француздар «Северные амуры» тип атап йөрөтә башлай. Батырҙарҙың күкрәктәренә миҙалдар тағыла. Уға яуап итеп башҡорттар «Любизар» йырын башҡара.
Илебеҙ матур ҙа, дәртле лә халҡы менән баһалана. Һабантуйҙа алтын юби-лейҙарын билдәләгән ун ғаилә, яңы тормош ҡорған 54 йәш пар тәбрикләнде. 


Артабан байрам сараһын бай йөкмәткеле концерт дауам итте. Баймаҡ районының сағыу сәхнә «йондоҙҙары» Руслан Хисамиев, Руслан Тимербулатов, Руслан Бәширов, Хәбир Раев, Фәттәх һәм Фәнүр Аралбаевтар, Рауил Харрасов, Розалия Иҙелбаеваның йырҙары байрамға дәрт өҫтәне. Илшат Хәйбуллин етәкселегендә ҡурайсылар башҡорт көйҙәрен һыҙҙырҙы. «Ирәндек» халыҡ бейеүҙәре ансамбле, Илшат Ғүмәров менән Вилүр Баймурзин, Күгиҙелдән «Күгиҙел» бейеү ансамбле, Буранбайҙан «Еҙ үксә» өлгөлө бейеү ансамбле, «Йондоҙ» халыҡ бейеүҙәре ансамбле, «Экзотик» бейеү студияһының сығыштары көслө алҡыштарға күмелде. «Ирандыкские зори», «Сударушки» ансамблдәренең дәртле йырҙары байрамға айырым биҙәк, ҡабатланмаҫ йәм өҫтәне. Оҙон башҡорт көйҙәрен заманса йырҙар, уларҙы дәртле бейеүҙәр алмаштырып ҡына торҙо.

Уҡтай осто толпарҙар...


Һабантуй милли-спорт байрамын арғымаҡтар сабышынан һәм юртаҡтар елеүенән тыш күҙ алдына ла килтереү мөмкин түгел. Был тәбиғи ҙә. Быйылғы тамаша айырыуса сағыу һәм мауыҡтырғыс, шул уҡ ваҡытта көсөргәнешле булыуы менән айырылып торҙо. Ярыш майҙанына беҙҙекеләрҙән тыш Урал аръяғы райондарынан, күрше Силәбе өлкәһенән менге аттар һәм юртаҡтар баҫыуы шуға ишара. Етмәһә, был юлы бәйгеселәр ҙә күп булды. Бәйге 7 заезда ойошторолдо.
Иң тәүҙә 3 йәшкә тиклемге башҡорт тоҡомло аттар старт һыҙығына баҫты. “Аҡморон” АХК-һының Рөстәм Моратов сапҡан Добрый ҡушаматлы арғымағы тәүге әйләнештә берәүҙе лә алға сығарманы. Шулай ҙа һуңғы әйләнештә уны Салауат исемендәге АХК-ның Толпар ҡушаматлы аты (Ф.Ниғмәтуллин) үтеп китте һәм финиш һыҙығын беренсе булып киҫте. “Аҡморон” АХК-һының Голубь ҡушаматлы толпары (Ф.Баҡтыбаев) өсөнсө урынды яуланы.
2-се заезда орлов тоҡомло юртаҡтар көс һынашты. “Диңгеҙбаев” КФХ-һының Уклоны (Д.Диңгеҙбаев) был бәйгелә иң етеҙе булып сыҡты. “Баймаҡ” ҒПБ-һының Ходкий ҡушаматлы юртағы (Д.Кочетуллин) – икенсе, Ленин исемендәге АХК-ның Тарзаны (Р. Хөсәйенов) өсөнсө урындарҙы алды.
Менге һәм ҡатнаш тоҡомло аттарҙан “Баймаҡ” ҒПБ-һының Эрисераһы (С.Таймасова) берәүҙе лә алдына сығарманы. Икенсе урынды учалылар, өсөнсөнө К.Исҡужиндың Сорбаз ҡушаматлы толпары яуланы.
Рус тоҡомло юртаҡтар араһында ла бәйге бик көсөргәнешле барҙы. “Баймаҡ” ҒПБ-һының Норильск (Р.Таймасов) ҡушаматлы юртағы менән Силәбе өлкәһенән Р.Дусановтың Торнадоһы һуңғы метрғаса бер-береһенә ал бирмәй килде. Шулай ҙа Норильск етеҙерәк булып сыҡты. Хәйбулла районынан Валаш ҡушаматлы юртаҡ өсөнсө  булып килде.
Өлкән йәштәге башҡорт тоҡомло аттар араһында Бали (Учалы районы), Сайгак (“Аҡморон” АХК-һы, Ф.Баҡтыбаев) һәм  Күбәләк (Ленин исемендәге АХК, А.Заманов) ҡушаматлы толпарҙар ышаныслы еңеү яуланы.
Аламан бәйге ат спорты ярыштарының иң күркәм һәм көсөргәнешле өлөшө булғандыр, моғайын. 6000 метр араға көс һынашыуға 25 һыбайлы баҫты. Унда “Богачевка” ЯСЙ-һының Фал ҡушаматлы аты еңеү яуланы. Артабанғы урындарҙы Учалы һыбайлылары бүлеште.


Кемгә нисектер, әммә миңә хужалыҡ белгестәренең атта һыбай уҙышыуы бик тә оҡшаны һәм ул күркәм тамашаға әүерелде.Был иһә ат спорты ярыштарының һуңғы этабы булды. “Аҡморон” АХК-һының йылҡысылыҡ бригадиры, башҡорт тоҡомло аттар һәм спорт арғымаҡтары тәрбиәләүгә күп көс һалған Александр Хачин был бәйгелә Мустанг ҡушаматлы толпары менән ышаныслы еңеү яуланы. “Уңыш” АХК-һының баш зоотехнигы Нәзир Мәхейәнов Ерәнендә икенсе урынды алды. Салауат исемендәге АХК-ның баш зоотехнигы Азамат Йомағужиндың Бөрйәне өсөнсө һөҙөмтәгә иреште.
Һис шикһеҙ, быйылғы һабантуй районда йылҡысылыҡ спортының йылдан-йыл яңы үҫеш ала барыуын тағы бер ҡат дәлилләне. Был, әлбиттә, бик ҡыуаныслы. Республика бренды – башҡорт балы булһа, Баймаҡ бренды иһә – башҡорт аты. Был һис тә арттырыу түгел.

Иң шәп байрам – бәхетле бала саҡ!


Быйылғы һабантуйҙа  балалар һабантуйы айырыуса матур һәм сағыу булды. Башҡортостан Президенты Рөстәм Зәки улы Хәмитовты, Президент һәм Хөкүмәт Аппараты вәкилдәрен, Сибай ҡалаһында уҙған “Урал аръяғы-2012” инвестиция форумында ҡатнашыусыларҙы һәм башҡа хөрмәтле ҡунаҡтарҙы һабантуй ҡапҡаһында районыбыҙҙа ғына түгел, республикала үҙҙәренең йыр-моңға әүәҫлектәре һәм ғаилә ҡиммәттәрен, традицияларын һәм йолаларын һаҡлаусы булараҡ танылыу алған Хәсәновтарҙың халыҡ ғаилә ансамбле ҡаршыланы. Ғаилә башлығы Сәфәрғәле олатай ейәндәре менән бейергә төштө, ә кескәй Илнур Президенттың үҙенә барып баҫты: “Әйҙәгеҙ, бейергә”, йәнәһе. 


Артабан ҡунаҡтар туп-тура балалар һабантуйы ҡыҙған майҙанға йүнәлде. Йола буйынса һабантуйҙың йәш хужалары яулыҡтар эленгән ҡолға тотоп йүгерешеп килеп, оло ҡунаҡтарҙы тәбрикләне. Әйтергә кәрәк: балалар һабантуйы майҙанында бер үк ваҡытта әллә нисәмә төрлө уйын бара ине. Ҡунаҡтар тоҡ менән йүгерешеү,  көршәк ватыу, бүрәнә буйлап йөрөү, бура һуғыу, ҡош осороу, “Ат сабышы”, көрәш, тоҡ менән һуғышыу, ҡалаҡҡа йомортҡа һалып йүгереү, арҡан тартыш, көйәнтәләп һыу ташыу, балыҡ тотоу, “Алырымҡош менән бирмәмҡош” кеүек уйындарҙы мауығып ҡараны. Президентыбыҙ бура һуғыу уйынында ҡатнашып, үҙенең оҫталығын күрһәтте. Башҡа ҡунаҡтар ҙа төрлө уйындарҙа үҙҙәрен һынап ҡараны. Әйткәндәй, барлыҡ уйындарҙы ойоштороуға ҡала мәктәптәренән тыш,  Мерәҫ, Аҡморон, Темәс, Сыңғыҙ, Таулыҡай, Ярат, Беренсе Этҡол, Ниғәмәт, Ҡолсора мәктәптәре ҙур көс һалды. 


Балалар БР Президенты Рөстәм Зәки улын, муниципаль район хакимиәте башлығы Илшат Хәмит улын түңәрәккә алып “Аҡ тирәк, күк тирәк” уйнаны. “Аҡ тирәк, күк тирәк, беҙҙән һеҙгә ни кәрәк?” тигән һорауға яуап итеп “Беҙгә атай һәм әсәй кәрәк!”, “Имен Башҡортостаныбыҙ кәрәк!”, Президентыбыҙ кәрәк!”, Мул уңыш өсөн шифалы ямғыр кәрәк!” тигән шат тауыштар яңғыраны. Унан һуң балалар ҡунаҡтарға ямғыр теләү йолаһын күрһәтте. Дәртле бейеүҙәр, һамаҡтар менән оҙатылып барған һәм һыу һибешеү менән тамамланған был йоланы ҡунаҡтар бик оҡшатты. 


Балалар ижады үҙәге ойошторған “Алло, беҙ таланттар эҙләйбеҙ!” конкурсында һәр бәләкәс ҡатнашып ҡалырға ашыҡты. Кемдер сәхнәгә менеп өҙҙөрөп бейеп ебәрҙе, дәртле йырҙарын һуҙҙы.

Байрамдың күрке – баһадирҙар ярышы


Милли көрәш һәр ваҡыттағыса үҙ янына бихисап тамашасы йыйҙы. Барлығы утыҙҙан ашыу көрәшсе 65, 75 кг-ға тиклем һәм 75 килограмдан ашыу ауырлыҡ категорияһында көс һынашты.
Тәүге урындарҙы уҡыусылар араһында Венер Нәбиев (Татлыбай), Илһам Йәноҙаҡов (Шүлкә), Тимур Солтанов (Юлыҡ) алды. Өлкәндәр араһында 65 кг-ға тиклем Даян Ғүмәров (Икенсе Этҡол), Вилүр Моталлапов (Таулыҡай), Азамат Ҡорбанғолов (Икенсе Этҡол) алдынғылыҡты бирмәне. 75 кг-ға тиклемге төркөмдә Илшат Ғазин (Бөрйән районы), Рәмил Тулыбаев (Таулыҡай) һәм Ҡаҙағстандан килгән Абрар Мамадалиев I-III урындарҙы алды.
Ә иң ауыр – 75 кг-дан ашыу ауырлыҡ категорияһында – Урал Ғүмәров, Азамат Ғөбәев (Икенсе Этҡол), Илгиз Хәмиҙуллин (Ейәнсура районы) беренселекте яуланы.


Чемпион көрәшселәргә тәкә, урындар яулаусыларға ҡиммәтле бүләктәр тапшырылды. Унан тыш ярыштың абсолют чемпионы Урал Ғүмәровҡа Сибай ҡала хакимиәтенең махсус бүләге – телевизор бирелде.
Командалы волейбол, футбол да үҙ тамашасыһын һәм ҡатнашыусыһын тапты. Тәүгеһендә Ҡуянтау, Байыш, Таулыҡай еңеү яулаһа, икенсеһендә Баймаҡ, Әбделкәрим, Темәс спортсылары беренсе урынға лайыҡ булды.

Хеҙмәт кешеһенә

лайыҡлы ял кәрәк!


Быйыл да халыҡ уйындары  һабантуйҙың бер биҙәге булды. Үҙенең сослоғон, етеҙлеген, һәләтен күрһәтергә теләгән һәр кем уйындар ойошторолған майҙанға ашыҡты.
Тоҡ менән һуғышыуҙа көсөн һынап ҡарарға теләүселәр йылдағыса күп булды. Бер баһадирҙы икенсеһе алмаштырып ҡына торҙо. Ҡалаҡҡа йомортҡа һалып йүгерергә теләүселәр бүләктәр эйәләренә тапшырылып бөткәс тә, таралғылары килмәне – мәрәкә өсөн бер-береһе менән уҙышырға тотондо. Шулай уҡ көршәк ватыу, тоҡ кейеп йүгереү, скакалка менән һикерә-һикерә йүгереү, күҙ бәйләп бүләк ҡырҡыу, пневматик винтовканан мәргәнлекте һынау кеүек ярыштарҙа халыҡ күпләп ҡатнашты.
Һырғауылға менеүсе “ҡуш йөрәктәр”гә ҡарап ҡоттар алынды. Әллә нисә метр бейеклеккә менеп етеп, өҫтән һабантуй майҙанын байҡап торған егет бик мәрәкә күренде – кемделер эҙләне, буғай. Былай бүләген дә эләктереп төштө, шикелле. 


Осона тәкә бәйләнгән ауыш бағанаға кемдәр генә менеп ҡараманы. Унда ҡатнашырға 92-гә яҡын кеше яҙылды. Инде барып еттем тигәндә, тайып йығылыусылар ҙа, баяғы тәкәгә бәйләнгән арҡанға тотоноп ҡына буйлап төшөргә теләүселәр ҙә, ҡолап киткән ерҙән бағананы ҡосаҡлап хәл йыйып, кире менеп баҫырға маташыусылар ҙа – барыһы ла булды. Әммә бик оҙаҡ барған һәм тамашаға иң күп халыҡты йыйған көсөргәнешле уйында Бөрйән районынан килгән Рөстәм Ғәйетбаев лайыҡлы рәүештә еңеүсе тип табылды.

Төрлө уйындар уҙғарыуға тәғәйенләнгән майҙанда халыҡтың ҡайнап тороуы ял итергә, күңел асырға, үҙҙәрен күрһәтергә теләүселәрҙең күплеге менән бәйле ине. Оҫталар Баймаҡ урмансылығы ойошторған ағас бысыуҙа һәләтен күрһәтһә, икенселәр арҡан тартышты. Тыныс ял итергә яратыусылар күләгәлә рәхәтләнеп шашка-шахмат уйнаны. 


Майҙанда уҙған түләүле уйын-аттракциондарҙа ла кешеләр теләп ҡатнашҡандыр, моғайын. Мәҫәлән, руле ватыҡ велосипед менән бер-ике метр араны үтә алһаң, 100, 300 һум аҡса оторға була ине. Тик унда ҡатнашыу өсөн 50 һумыңды түләргә кәрәк. Башҡаларҙың һис кенә уйын шартын үтәй алмауын күргән бер ағай дәртләнеп китеп, велосипедҡа атланды... һәм “һә” тигәнсе байтаҡ аҡсаһын елгә осорҙо. Ә бына бер урында турникта 2 минут аҫылынып торған өсөн 2 мең һум аҡса вәғәҙәләйҙәр икән. Кеше байтаҡ йыйылып киткән, тик берәүҙең дә ике минут тотоноп торор әмәле юҡ бит, әй. Әллә турнигы хикмәтле, әллә егеттәр мөсһөҙ.
Балалар өсөн ырғый-һикерә торған  батуттар янында үҙе бер һабантуй. Ата-әсәләр арып-талып, балаларының һикереп туйғанын көтә, ә бәләкәстәр батарейка менән эшләүсе уйынсыҡ кеүек әйләнә лә әйләнә. Уларға эҫе лә түгел, арымайҙар ҙа... 
Үҙенә генә хас һыҙаттары булған быйылғы һабантуй ҙа үтте лә китте. Байрамға йыйылған халыҡ матур тәьҫораттар “тейәп”, көн кискә ауышҡас ҡына арып-талып ҡайтыр яҡҡа ыңғайланы.

А.Мөхәмәтшин, Л.Такаева, С.Кейекбирҙина, А.Ишназаров әҙерләне.