10 авг. 2012 г.

ҺОРАУ – ЯУАП


     Мираҫҡа машина ҡалһа

          Миңә мираҫҡа автомобиль ҡалдырҙылар. Әммә уның хужаһы вафат булды, ә мираҫты алыу ваҡыты етмәгән. Минең бөгөндән автомобилдә йөрөргә хоҡуғым бармы? Әгәр бар икән, быны нисек эшләргә?
   
     Ғ.С. Ярбулов, “Консультант” яуаплылығы сикләнгән йәмғиәт директоры, юрист:
     «Ундай хоҡуғығыҙ юҡ. Юл хәрәкәте ҡағиҙәләренә ярашлы, һеҙҙеке булмаған автомобилгә идара иткән саҡта, рәсми раҫланған ышаныс ҡағыҙы булырға тейеш. Тик Рәсәй Гражданлыҡ кодексының 118-се статьяһына ярашлы, транспорт хужаһы вафат булыу менән ул ғәмәлдән сыға. Ә мираҫты алыу өсөн алты ай ваҡыт билдәләнгән. Ошо ваҡыт эсендә мираҫҡа дәғүә итеүсе нотариусҡа ғариза бирә ала. Тик алты ай үткәс кенә нотариус мираҫты алыу хоҡуғы тураһында танытма тапшыра. Шул танытма менән транспортҡа хоҡуҡты үҙегеҙҙең исемгә рәсмиләштерә алаһығыҙ”.

ЯНҒЫН ХӘҮЕФҺЕҘЛЕГЕ


     Урманды яндырған өсөн – ШТРАФ

          Урманда янғын хәүефһеҙлеге ҡағиҙәләрен күҙәтмәгән һәм үтәмәгән өсөн ғәйепле кешеләрҙе яуапҡа тарттырыу ҡарала.
   
     Административ яуаплылыҡ – янғын хәүефһеҙлеге ҡағиҙәләрен боҙған өсөн: усаҡ яҡҡан осраҡта, үләнгә ут төрткәндә, янған шырпы, тәмәке, уның көлөн ташлағанда:

  • физик берәмектәр өсөн – 1,5 – 2,5 мең һум (янғын хәүефһеҙлеге режимы ваҡытында 3-4 мең һум);
  • вазифалы кешеләргә – 5 – 10 мең һум (10 – 20 мең һум);
  • юридик берәмектәргә – 30 – 100 мең һум (100 – 200 мең һум) штраф ҡаралған.

     Енәйәти яуаплылыҡ – ут менән һаҡһыҙ эш итеү һөҙөмтәһендә урман үҫентеләренә зыян килтергән осраҡта:

  • 100 – 200 мең һум штраф (урманға ҙур зыян килтергән осраҡта хөкөм ителеүсенең эш хаҡы күләмендә йәки 2 (2,5 йыл) йылға ҡарата башҡа төр килеменән штраф һалына);
  • 180 – 240 сәғәткә мәжбүри эшкә йәлеп ителә;
  • 2 йылға тиклем холоҡ төҙәтеү эштәренә йәлеп ителә;
  • зыян ҙур күләмдә булған осраҡта 3 (4) йылға тиклем иркенән мәхрүм ителә.

     Ут төртөү юлы менән урман үҫентеләрен юҡҡа сығарған йәки зыян килтергән осраҡта:

  • 8 (10) йылға тиклем иркенән мәхрүм ителеп, 10 мең һумдан 100 мең һум йәки хөкөм ителеүсенең эш хаҡы күләмендә йәки 1 айҙан 1 йылға тиклем алған килеменән штраф һалына;
  • 250 – 400 мең һум йәки хөкөм ителеүсенең 1 йылдан 2 йылға тиклемге (ҙур зыян килгән осраҡта 2-3 йыллыҡ) эш хаҡы күләмендә штраф һалына.

Йылы һүҙ – йән аҙығы



     Матур ҡатын-ҡыҙ – донъя биҙәге

     Мерәҫ ауылы – районыбыҙҙың иң матур ауылдарының береһе. Уның халҡы ла хеҙмәт һөйөүсән, матур күңелле. Рәзинә Муллахмәтова ла шундайҙарҙан. Ул – Сибай ҡыҙы. Сибай таусылар техникумын тамамлағандан һуң, районыбыҙҙың иң төпкөл ауылдарының береһе Ишейҙә пионервожатый булып эш башлай. Эшлекле, һылыу ҡыҙға оҫта гармунсы Йәмил исемле егеттең күҙе төшә һәм улар өйләнешә. 1990 йылда татыу ғаилә “Йылайыр” совхозына күсә, унан Йәмилдең тыуған ауылы – Мерәҫкә килеп төпләнә. Мөхәббәт емештәре булып бер-бер артлы Фәтих, Фәрис, Фәнзил тыуа. Барыһын да һоҡландырып, матур итеп йәшәп ятҡанда ғаилә башлығы Йәмил был яҡты донъя менән хушлаша. Рәзинә Фәрғәт ҡыҙы өсөн күк йөҙө емерелеп төшкәндәй була. Шулай ҙа балаларҙы кеше итергә кәрәк. Бөтә тормош ауырлыҡтарын, донъя мәшәҡәттәрен йөкмәп, ул яҙмыш үренә күтәрелә, йөрәге һыҙлауын балаларына һөйөүе менән баҫырға тырыша. Донъяһын шундай матур итеп көтә: урамы тулы шау сәскә, өйө тулы гөл – барып инһәң, әкиәт донъяһына юлыҡҡандай, күҙҙәр ҡамашып, хайран булып тораһың. 

СИТ ТАРАФТАРҘА


“Киләсәктә тәржемәсе
 булырға теләйем!” – ти Гүзәлиә Йомағужина

   
     Гүзәлиә – Ғүмәр ауылы ҡыҙы. Әлфирә һәм Мәүлитдин Йомағужиндар ғаиләһендә дүрт баланың иң өлкәне. Башланғыс белемде Ғүмәрҙә алғас, артабан Баймаҡ лицей-интернатында белем ала. Әлеге ваҡытта БДУ-ның Сибай институтында – филология факультетының инглиз теле һәм әҙәбиәте бүлегендә 4-се курста белем ала. Ул ярты йыл Германияла стажировка үтеп ҡайтты. Әңгәмәбеҙ шул хаҡта.