ЯНҒЫН ХӘҮЕФҺЕҘЛЕГЕ

     УРМАН ЯНҒЫНЫ БУЛА ҠАЛҺА

     Урман янған зонала үҙеңде нисек тоторға?

• әгәр һеҙ янғын сыҡҡан урманда була ҡалһағыҙ, тәү сиратта елдең ҡайһы яҡҡа иҫкәнен һәм уттың йүнәлешен билдәләгеҙ;
• хәүеф булған зонанан сығығыҙ;
• ут фронты буйлап йүгерегеҙ;
• урман янғынын уҙырға тырышмағыҙ;
• кислород етешмәүҙе бөтөрөү өсөн ергә эйелегеҙ;
• еүеш ҡулъяулыҡ йәки кейем аша тын алығыҙ;
• әгәр ҙә янғын урынынан сығыу мөмкинлеге булмаһа, һыу ятҡылығына төшөгөҙ, еүеш кейем менән бөркәнегеҙ, һыуға сумығыҙ.

     Урманда сыҡҡан ҙур булмаған янғынды һүндереү ҡағиҙәләре

• төтөн еҫе сығыу менән ҡайҙа, нимә янғанын билдәләгеҙ;
• янғынды үҙегеҙ һүндерергә ҡарар итһәгеҙ, кемделер ярҙам һорарға ебәрегеҙ;
• ут сыҡҡан урын бәләкәй булһа, уны эргәләге һыу ятҡылығынан һыу ташып йәки тупраҡ һибеп һүндерегеҙ;
• 1,5-2 метрҙай ағас ботаҡтары йәки еүеш кейем, сепрәк менән һуғығыҙ;
• ерҙәге ҙур булмаған утты аяҡ кейеме менән тапап һүндерегеҙ, утҡа ағастарға үрмәләргә юл ҡуймағыҙ;
• уттың тулыһынса һүнгәненә ышанмайынса, унан китергә ашыҡмағыҙ.

Янғын хәүефһеҙлеге миҙгелендә урманда

• ут яғырға,
• янған шырпы, тәмәке төпсөктәрен ташларға,
• һунарҙа тиҙ тоҡаныусан тығыҙлағыстарҙы (пыж) һәм материалдарҙы файҙаланырға,
• яғыулыҡ-майлау материалдары һеңгән әйберҙәрҙе ҡалдырырға,
• двигатель багын яғыулыҡ менән заправкаларға, төҙөк булмаған машинаны файҙаланырға, тәмәке тартырға, яғыулыҡ-майлау материалдары менән заправкалаусы машина эргәһендә ут яғырға,
• тоҡандырғыс линза ролен үтәмәһен өсөн ярылған шешә йәки быялаларҙы ҡалдырырға,
• болонда, аҡланда, урманда һәм ағас аҫтындағы үләндәрҙе тоҡандырырға,
• йәш ҡарағай үҫентеләре үҫкән, торф ятҡылыҡтарында, урман ситтәрендә, кипкән үләнле  урындарҙа усаҡ тоҡандырырға ЯРАМАЙ!

     Усаҡты ярты метрҙан да кәм булмаған ерҙе таҙартып, ҡаймалап алынған урында ғына яғырға кәрәк.

     Утты тупраҡ менән ныҡлап күмеп йәки һыу менән һүндереү мотлаҡ.

Атап үткән ҡағиҙәләрҙе боҙоусылар дисциплинар, административ йәки енәйәти яуаплылыҡҡа тарттырыла.

     Лилиә ТАКАЕВА әҙерләне.